Składki ZUS przy działalności a wysokość zasiłku macierzyńskiego

Osoba współpracująca a składki ZUS

W każdym opisanym przez Panią przypadku składki na ubezpieczenie chorobowe są dobrowolne. Oznacza to tyle, że wysokość zasiłku macierzyńskiego będzie zależała od wysokości odprowadzanych składek przez 12 miesięcy z tego konkretnego tytułu, z jakiego będzie Pani występować o zasiłek. Pani składki z umowy o pracę nie będą brane pod uwagę.

Definicja osoby współpracującej została uregulowana w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z tą ustawą za osobę współpracującą uważa się:

• małżonka,
• dzieci własne lub dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione,
• rodziców,
• macochę i ojczyma,
• pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracujących przy prowadzeniu działalności.

Przy własnej działalności i przy ubezpieczeniu się jako osoba współpracująca ma Pani możliwość regulowania wysokości składek.

Od czego zależy wysokość zasiłku macierzyńskiego?

Podstawa wymiaru zasiłku macierzyńskiego to przeciętny miesięczny przychód osiągnięty za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność lub prawo do zasiłku. Przychód to zadeklarowana podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe (czyli podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne) pomniejszona o kwotę odpowiadającą 13,71% podstawy wymiaru składek. Oto sposób wyliczenia:

• podstawa zasiłku to podstawa wynikająca z deklaracji minimalnej składki – czyli kodu ubezpieczenia (przy własnej działalności może Pani wybrać preferencyjny ZUS lub „normalny”).
• jeśli wybierze Pani preferencyjny – pierwszy składnik Pani zasiłku to 30% podstawy wymiaru,
• jeśli normalny – to 60% podstawy wymiaru.

Drugi składnik Pani zasiłku to kwota przewyższająca minimalną podstawę podzielona przez 12. Zatem w zależności od tego, ile Pani zainwestuje w składki, o tyle powiększy swoją drugą część zasiłku.

Przykład:

• Najpierw należy wyliczyć najniższą podstawę (2433 x 13,71%) = 2099,43 zł
• Następnie nadwyżki – w zależności od odprowadzanych składek i podzielić je przez 12.
  9000 zł – 2433 zł = 6567 zł
  6567 zł – 13,71% = 6567 zł – 900,33 zł = 5666,67 zł
  i pomnożyć je przez ilość miesięcy ubezpieczenia oraz podzielić przez 12.

Przy zleceniu ma Pani ograniczone możliwości regulowania podstawy wymiaru składki, ale zasada liczenia jest podobna.

Dodam jeszcze, że nie musi Pani odprowadzać składem przez 12 miesięcy – wystarczy 90 dni dla zasiłku chorobowego, dla zasiłku macierzyńskiego jeden miesiąc.

Okres składkowy i wysokość składki a zasiłek macierzyński

Podejmując decyzję co do ubezpieczenia, proszę wziąć pod uwagę dwie zasady: im krócej odprowadza Pani składki, tym niższy ma Pani zasiłek, ponieważ nadwyżkę nad minimalną podstawę wymiaru składki zawsze dzieli się przez 12. Po drugie: im niższe składki, tym niższy zasiłek. W firmie męża będzie Pani osobą współpracującą bez względu na to, jaką umowę Państwo zawrą. Jeśli będzie Pani u męża pracować, to trzeba będzie odprowadzać składki.

Proszę pamiętać, że ZUS może zakwestionować Pani składki – podstawę wymiaru z działalności oraz jako osoby współpracującej. Warto więc zbierać dowody, że nie było to fikcyjne zgłoszenie do ubezpieczenia, ale faktyczna współpraca i faktyczna działalność.