Rozwód krótko po ślubie i podział majątku

Rozwód i późniejszy podział majątku

W pierwszej kolejności, aby dokonać podziału majątku, konieczne jest uzyskanie rozwodu, bowiem z chwilą prawomocnego zakończenia postępowania rozwodowego, wspólność małżeństwa zamienia się we wspólność w udziałach ułamkowych, która dopiero wtedy podlega podziałowi.

W dalszej części, jeżeli już uzyskają Państwo prawomocny wyrok rozwodowy, zgodnie z treścią art. 566 Kodeksu postępowania cywilnego sprawie o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami właściwy jest sąd miejsca położenia majątku, a jeżeli wspólność ustała przez śmierć jednego z małżonków – sąd spadku.

Podział wspólnego majątku

Przedmiotem podziału majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami są wyłącznie aktywa tego majątku.

W takim ujęciu przedmiotem tego postępowania może być: podział masy majątkowej (majątku wspólnego) pomiędzy małżonków lub ich następców prawnych, ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym, zwrot wydatków i nakładów poczynionych przez jednego z małżonków ze swego majątku osobistego na majątek wspólny, zwrot wydatków i nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty jednego z małżonków zaspokojonego z majątku wspólnego, nieważność umowy majątkowej małżeńskiej.

W zasadzie podział majątku wspólnego obejmuje te składniki, które istnieją w chwili podziału, nie obejmuje składników, które zostały zbyte lub zużyte w sposób zgodny z prawem. Przy ustalaniu składu majątku wspólnego uwzględnia się jednak te przedmioty, które zostały zbyte lub zużyte wbrew prawu albo roztrwonione przez jednego z małżonków, ich wartość zaś zalicza się na poczet udziału w majątku wspólnym tego małżonka, z którego winy ten majątek uległ uszczupleniu. Reguły tej nie stosuje się, jeżeli małżonek wyrządził krzywdę z winy nieumyślnej (uchwała SN z 19.5.1989 r., sygn. akt III CZP 52/89). Zasada tzw. integralności postanowienia o podział majątku wspólnego nie obejmuje orzeczenia w przedmiocie roszczenia z tytułu niezgodnego z prawem zbycia przez małżonka w czasie trwania wspólności ustawowej przedmiotu wchodzącego w skład majątku wspólnego (post. SN z 9.5.2008 r., sygn. akt III CZP 26/08; zob. też postanowienie SN z 16.4.2014 r., sygn. akt V CSK 315/13).

Wartość wspólnego majątku przy rozwodzie

Sąd ustala wartość majątku podlegającego podziałowi według stanu na dzień ustania wspólności majątkowej i według cen obowiązujących w chwili zamknięcia rozprawy (post. SN z 11.3.2010 r., sygn. akt IV CSK 429/09). W sprawie o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami sąd ustala wartość nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty jednego z małżonków bez względu na inicjatywę dowodową uczestników postępowania (uchw. SN z 21.2.2008 r., sygn. akt III CZP 148/07). O rozliczeniu w postępowaniu o podział majątku wspólnego nakładów i wydatków poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty i z majątku osobistego na majątek wspólny w czasie trwania wspólności ustawowej małżeńskiej, a także rozliczenia nakładów i wydatków dokonanych przez każdego z małżonków (lub byłych małżonków) w okresie od ustania wspólności do chwili podziału majątku wspólnego (zob. post. SN: z 7.1.2009 r., sygn. akt II CSK 390/08; z 17.11.2011 r., sygn. akt IV CSK 93/11 i z 13.12.2013 r., sygn. akt III CZP 86/13).

Udziały w majątku wspólnym

Zgodnie z treścią art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Z uwagi na powyższe, najprościej ujmując, jeżeli w skład Państwa majątku wchodzi jedynie nieruchomość i żadna ze stron nie będzie kwestionowała nierównych udziałów w majątku, a więc większego przyczynienia się do powstania majątku, to spłata na Pani rzecz powinna wynosić połowę. Syn nie posiada bowiem udziału w Państwa majątku.

Z art. 43 § 2 wynika, że „ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym po ustaniu wspólności może nastąpić wtedy, gdy:

1) zaistnieją po temu ważne powody,

2) małżonkowie w nierównym stopniu przyczynili się do powstania majątku wspólnego”.

Ustawodawca konsekwentnie, tak jak w przypadku obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny unormowanego w art. 27, uznaje pracę przy wychowywaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym za zadośćuczynienie obowiązkom małżeńskim, nakazując uwzględnienie tej pracy przy określaniu ewentualnych nierównych udziałów w majątku wspólnym.

Z uwagi na powyższe, jeżeli czuje Pani, iż to Pani udział w powstawaniu majątku był większy, w ewentualnym postępowaniu o podział majątku powinna to Pani zaznaczyć. Jeżeli jednak uznają Państwo, iż majątek należy podzielić po połowie, mogą Państwo dokonać także polubownego podziału u notariusza.