Przepisanie nieruchomości i ruchomości do majątku osobistego małżonka

Darowizna do majątku odrębnego małżonka

Każda czynność prawna wiąże się z pewnymi konsekwencjami. Nie ma żadnego problemu, aby podarować składniki do majątku odrębnego małżonka.

Przede wszystkim przestaje mieć Pan wpływ na dalsze losy podarowanej nieruchomości czy ruchomości. Nie może Pan ograniczyć dysponowania nieruchomością czy ruchomością, którą Pan podaruje.

Służebność mieszkania

Na nieruchomości można ustanowić służebność mieszkania. Zgodnie z treścią art. 244 § 1 Kodeksu cywilnego „ograniczonymi prawami rzeczowymi są: użytkowanie, służebność, zastaw, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz hipoteka. Służebność mieszkania stanowi rodzaj służebności i jest ograniczonym prawem rzeczowym, uprawniającym osobę fizyczną do zamieszkiwania w budynku/lokalu”.

Służebność ustanawia się w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych osoby uprawnionej. Umowa dotycząca służebności mieszkania musi mieć formę aktu notarialnego.

Ustanowienie służebności osobistej dla ważności wymaga zachowania formy aktu notarialnego – zachowanie formy aktu notarialnego jest niezbędne wyłącznie dla oświadczenia właściciela nieruchomości – w tym wypadku Pani. Stosownie do art. 245 do ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego stosuje się odpowiednio przepisy o przeniesieniu własności. Przepis § 2 przywołanego artykułu precyzuje, iż forma aktu notarialnego jest potrzebna wyłącznie dla oświadczenia właściciela, który prawo to ustanawia.

Na ruchomości można ustanowić inne ograniczone prawo – np. zastaw.

Skarga pauliańska

Jeśli obawia się Pan egzekucji komorniczej, to darowizna na rzecz małżonka wiąże się z możliwością skierowania przez wierzyciela tzw. skargi pauliańskiej.

Art. 531 Kodeksu cywilnego stanowi, że uznanie za bezskuteczną czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli następuje w drodze powództwa lub zarzutu przeciwko osobie trzeciej, która wskutek tej czynności uzyskała korzyść majątkową. W wypadku gdy osoba trzecia rozporządziła uzyskaną korzyścią, wierzyciel może wystąpić bezpośrednio przeciwko osobie, na której rzecz rozporządzenie nastąpiło, jeżeli osoba ta wiedziała o okolicznościach uzasadniających uznanie czynności dłużnika za bezskuteczną albo jeżeli rozporządzenie było nieodpłatne. Przytoczone unormowanie legitymacji biernej nie nasuwa wątpliwości, jeżeli korzyść majątkowa uzyskana od dłużnika znajduje się w majątku osoby trzeciej, różnie natomiast rozstrzygana jest w nauce prawa kwestia możliwości wystąpienia ze skargą pauliańską przeciwko osobie trzeciej w sytuacji, w której nie posiada ona już korzyści uzyskanej od dłużnika. W doktrynie wyrażane są dwie przeciwstawne koncepcje w zależności od tego, czy dopuszcza się możliwość stosowania do stosunku między wierzycielem a osobą trzecią przepisów art. 405 i nast. Kodeksu cywilnego.