Prokurent a pełnomocnik

Zgodnie z art. 109¹ Kodeksu cywilnego¹ prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Definicję pełnomocnictwa zawiera natomiast art. 96 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym pełnomocnictwo to umocowanie do działania w cudzym imieniu opierające się na oświadczeniu reprezentowanego.

Jak wynika z powyższych definicji, prokurenta może ustanowić wyłącznie przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców, przy czym wydaje się, że za rejestr przedsiębiorców w tym znaczeniu należy uznać zarówno rejestr przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, jak i Centralną Ewidencję i Informację o Działalności Gospodarczej. Pełnomocnictwa natomiast udzielić może każda osoba posiadająca zdolność do czynności prawnych niezależnie od tego, czy prowadzi działalność gospodarczą.

Zakres umocowania prokurenta jest bardzo szeroki, upoważniony jest on bowiem do dokonywania wszelkich czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, z wyłączeniem jednak zbycia przedsiębiorstwa, dokonania czynności prawnej, na podstawie której następuje oddanie go do czasowego korzystania, oraz do zbywania i obciążania nieruchomości. Pełnomocnictwo ogólne natomiast obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj, chyba że ustawa wymaga pełnomocnictwa do poszczególnej czynności. Do czynności sądowych wymagane jest udzielenie pełnomocnictwa procesowego.

Różnice pomiędzy prokurą a pełnomocnictwem dotyczą również formy, w jakiej mogą być one udzielone. Prokura powinna być udzielona na piśmie i ujawniona w rejestrze przedsiębiorców. Pełnomocnictwo ogólne również powinno być udzielone na piśmie, jednakże jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie.

________________________

¹ Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121)

Stan prawny obowiązujący na dzień 15.04.2014