Pożyczka od siostry a obowiązek podatkowy

Podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych według ustalonego wzoru oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Stawka podatku od czynności cywilnoprawnych, od umowy pożyczki wynosi 2%. Podstawę opodatkowania stanowi kwota, a obowiązek podatkowy ciąży na pożyczkobiorcy.

Zgodnie z Kodeksem cywilnym „przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa pożyczki, której wartość przenosi pięćset złotych, powinna być stwierdzona pismem” (art. 720).

Należy jednak pamiętać, że niedochowanie formy pisemnej nie powoduje nieważności umowy pożyczki, gdyż forma ta została zastrzeżona dla celów dowodowych. Dobrze jednak umowę pisemną zawrzeć.

Nie oznacza to, że podatek musi Pan zapłacić, bowiem zwalnia się od podatku pożyczki udzielane na podstawie umowy zawartej między osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej (jest w niej m.in. rodzeństwo) do wysokości kwoty niepodlegającej opodatkowaniu – na zasadach określonych w przepisach o podatku od spadków i darowizn, tj. do kwoty 9637 zł.

Nawet pożyczka powyżej tej kwoty może korzystać ze zwolnienia (kolejnego) pod warunkiem:

1. złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności,
2. udokumentowania otrzymania przez biorącego pożyczkę pieniędzy na rachunek bankowy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

W praktyce podatnicy taką kwotę jak 12 000 rozbijają tak, by pożyczka stanowiła mniej niż 9637 zł, a pozostałą część przekazują w darowiźnie (tu również kwota mniejsza niż 9637 zł) – powoduje to niepowstawanie zobowiązań w podatku od czynności cywilnoprawnych ani w podatku od spadków i darowizn.

Jeśli przelewy jednoznacznie wskazują, że była to pożyczka w kwocie powyżej 9637 zł, powinien Pan złożyć deklarację i zapłacić podatek.