Poręczenie kredytów przez osobę chorą psychicznie

Jest taka możliwość w drodze procesu sądowego o ustalenie nieważności. Ustalenia nieważności żądać może każdy, kto ma w jej ustaleniu interes prawny – w tym momencie ma taki interes niewątpliwie Pani mama. Oczywiście w takim przypadku wiąże się to z koniecznością wytoczenia powództwa sądowego. Ewentualnie, jeżeli Pani mama zostanie pozwana o zapłatę z tytułu umów poręczenia, może się bronić, powołując się na nieważność umowy poręczenia bez konieczności wytaczania odrębnych powództw.

Podstawę takiego powództwa stanowi art. 82 Kodeksu cywilnego (K.c.), który to przepis mówi, że – nieważne jest oświadczenie woli złożone przez osobę, która z jakichkolwiek powodów znajdowała się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Dotyczy to w szczególności choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego, chociażby nawet przemijającego, zaburzenia czynności psychicznych.

Schizofrenia, demencja starcza, depresja mogą też powodować stan wyłączający świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli.

W trakcie takiego procesu badania, czy oświadczenie woli złożone zostało w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli, sąd dokonuje przy pomocy biegłych lekarzy psychiatrów, którzy ustalają, czy w chwili dokonania danej czynności – w tym przypadku zawarcia umowy poręczenia Pani mama nie miała możliwości świadomego powzięcia decyzji i wyrażenia woli. Decydujący jest bowiem stan umysłu z daty dokonania czynności, a nie stan późniejszy czy wcześniejszy. Śledząc przebieg choroby na podstawie dokumentacji medycznej oraz badania chorego, biegli są w stanie ustalić stan określonej osoby w przeszłości.

W mojej ocenie lepszym, ale droższym krokiem (5% wartości przedmiotu sporu, czyli kwot poręczeń – tyle będzie wynosiła opłata od pozwu) jest wytoczenie powództwa teraz. Biegli lekarze ocenią stan psychiczny mamy. Ja jako prawnik, podobnie jak sędzia, który w całości opiera się na opinii biegłych, nie jestem do tego kompetentną osobą. Natomiast dokumentacja z wielu lat na pewno wystarczy do zbadania stanu Pani mamy, co do tego nie ma wątpliwości.