Planowane duże przychody ze współpracy z zagraniczną firmą

Na początku wyjaśnienia wymaga, jakie różnice pomiędzy umową o dzieło a działalnością gospodarczą oraz jakie prawa i obowiązki z tym związane. Umowa o dzieło to umowa efektu, co oznacza, że najważniejszy jest rezultat wykonywanej pracy określany właśnie mianem „dzieła”. Zawiera się ją w przypadku, gdy efekt pracy da się nazwać i opisać, a także jest skończony w czasie i jego efekt można przedstawić zleceniodawcy. W przypadku umowy o dzieło efekt jest ważniejszy niż sposób wykonania. Umowa o dzieło wymaga zapłaty składek ZUS tylko w jednym przypadku. Dzieje się tak wówczas, gdy pracownik zatrudniony na umowę o pracę zawiera z pracodawcą dodatkowo umowę o dzieło.

W przypadku dochodów uzyskiwanych z umów o dzieło każdorazowo rozlicza się na zasadach ogólnych. Nie ma tu możliwości wyboru – zawsze dotyczy go podatek w wysokości 18 lub 32%, uzależniony od wysokości dochodu w ciągu roku. Koszty uzyskania przychodu z tytułu umów cywilnoprawnych określone są w sposób zryczałtowany i standardowo wynoszą 20%. Jednak w przypadku umów o przeniesienie praw autorskich (zazwyczaj dzieło) istnieje możliwość zastosowania kosztów wynoszących 50%. W praktyce zapłacony podatek jest wtedy dużo niższy – wynosi 9%

Definicje działalności gospodarczej można znaleźć w kilku aktach prawnych. Mimo że różnią się nieco od siebie, można z nich wyłowić pewne istotne, wspólne cechy działalność gospodarczej, do których zaliczają się: ciągły i zorganizowany charakter – związany z regularnym wykonywaniem następujących po sobie czynności, nastawienie na zarobek – nie jest istotne, czy dana osoba tak naprawdę zarabia; działanie we własnym imieniu i na własny rachunek, uzyskiwane przychody niewynikają m.in. z umowy o pracę, o dzieło, zlecenia, najmu, czy sprzedaży praw autorskich. Podstawowym obciążeniem przedsiębiorcy są oczywiście składki ZUS, które płaci się niezależnie od uzyskiwanych przychodów. Przedsiębiorca ma prawo ujmować składki społeczne ZUS (poza Funduszem Pracy) w kosztach uzyskania przychodu lub odejmować od dochodu. Z kolei opłatę na Fundusz Pracy można zapisać w KPiR jako koszt. Każde z tych działań prowadzi do zmniejszenia podatku dochodowego. Początkujący przedsiębiorcy mają możliwość płacenia preferencyjnych składek ZUS, czyli tzw. małego ZUS-u (wynosi niewiele ponad 400 zł). To opcja dostępna przez pierwsze pełne 24 miesiące prowadzenia działalności. W tym czasie płaci się niższe składki na ubezpieczenia społeczne, a także nie ma konieczności wpłat na Fundusz Pracy. Tylko ubezpieczenie zdrowotne należy płacić na identycznym poziomie jak pozostali przedsiębiorcy.

Praca na etacie a własna działalność

W Pana sprawie trzeba wziąć pod uwagę fakt, iż jest Pan zatrudniony na umowę o pracę, co ma znaczenie przy ewentualnym założeniu działalności gospodarczej. Wówczas pojawia się pytanie dotyczące składek ZUS. Czy należy opłacać wszystkie składki zarówno z umowy o pracę, jak i działalności? Jeżeli nie, to których opłacać nie trzeba?

Ubezpieczenie społeczne

Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą, co do zasady, zobligowany jest do regulowania składek na ubezpieczenie społeczne. Nie oznacza to jednak, że w przypadku zbiegu tych dwóch tytułów ubezpieczeniowych należy opłacać je w podwójnej wysokości. Jak wynika z obowiązujących przepisów, pracownik podlega w takiej sytuacji składkom społecznym ze stosunku pracy (obowiązkowy tytuł do ubezpieczenia) pod warunkiem, że jego wynagrodzenie nie jest niższe od minimalnego wynagrodzenia.

Ubezpieczenie zdrowotne

Inaczej niż w przypadku składek na ubezpieczenie społeczne wygląda sprawa ubezpieczenia zdrowotnego. Jest ono obowiązkowe i należy opłacać je z obu tytułów – etatu i działalności.

Reasumując, w sytuacji gdy wynagrodzenie z etatu jest równe co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu za pracę (w roku 2013 wynosi 1600 zł), wówczas przedsiębiorca jest zobligowany jedynie do regulowania składki na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym w Pana przypadku najlepszą formą prowadzenia dodatkowej działalności jest umowa o dzieło z uwagi na ponoszenie mniejszych obciążeń podatkowych oraz z tytułu ubezpieczeń społecznych niż przy prowadzonej działalności gospodarczej.

Zaliczki na podatek

Zakłady pracy obowiązane są do obliczania i poboru zaliczek na podatek od osób, które uzyskują od nich przychody ze stosunku pracy. Obliczenia zaliczki muszą dokonać z uwzględnieniem odpowiedniej stawki podatku. O tym, jaka stawka ma zastosowanie, decyduje wysokość dochodów uzyskanych w danym zakładzie pracy. Jak bowiem stanowi art. 32 ust. 1 ustawy podatkowej, „zaliczki na podatek za miesiące od stycznia do grudnia wynoszą:

1) za miesiące od początku roku do miesiąca włącznie, w którym dochód podatnika uzyskany od początku roku w tym zakładzie pracy przekroczył kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali, tj. kwotę 85.528 zł – 18% dochodu uzyskanego w danym miesiącu,

2) za miesiące następujące po miesiącu, w którym dochód uzyskany od początku roku przekroczył wskazaną wcześniej kwotę – 32% dochodu uzyskanego w danym miesiącu”.

Co należy rozumieć przez „dochód ze stosunku pracy na potrzeby ustalenia zaliczki na podatek”, określa art. 32 ust. 2 usatwy. W myśl tego przepisu „za dochód uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody ze stosunku pracy oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez płatnika, po odliczeniu:

• kosztów uzyskania przychodów oraz
• potrąconych przez płatnika w danym miesiącu składek na ubezpieczenia społeczne”.

Z powołanych przepisów wynika, że do ustalenia, czy dochód pracownika przekroczył kwotę 85 528 zł, płatnik musi wziąć pod uwagę tylko dochody ze stosunku pracy, które pracownik uzyskał w danym zakładzie pracy oraz wypłacone przez ten zakład pracy zasiłki z ubezpieczenia społecznego (np. zasiłek chorobowy). Innych dochodów pracownika, nawet jeżeli zostały uzyskane w danym zakładzie pracy, np. z umowy-zlecenia czy o dzieło, nie należy brać pod uwagę.

Zatem dochód uzyskany z dodatkowej działalności nie będzie miał znaczenia dla obliczenia zaliczek przez Pana pracodawcę.