Osoba współpracująca

Roczne rozliczenie PIT będzie uzależnione od tego, w jakiej formie córka będzie wykonywała pracę w Pana firmie. Przede wszystkim zakładam, że córka w ogóle spełnia warunki do uznania jej za osobę współpracującą.

Zgodnie z art. 8 ust. 11 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.) „za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz zleceniobiorcami (…) uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia; nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego”.

Dodatkowo na podstawie art. 8 ust. 2 ww. ustawy, jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, o których mowa w ust. 11 – dla celów ubezpieczeń społecznych jest traktowany jako osoba współpracująca.

Współpraca przy prowadzeniu działalności gospodarczej może być prowadzona w różnych formach:

1. nieodpłatnie (bez otrzymywania wynagrodzenia); składki ZUS odprowadzane na zasadach właściwych dla osoby współpracującej, uwzględnione w rozliczeniu podatkowym właściciela firmy;
2. w formie umowy o pracę – w takim przypadku pracownik będący jednocześnie osobą współpracującą otrzymuje wynagrodzenie na podstawie listy płac; w liście płac potrącane są tylko koszty uzyskania przychodów i zaliczka na podatek; po zakończeniu roku dokonuje rozliczenia podatkowego na podstawie otrzymanego od pracodawcy PIT-11; składki ZUS – na zasadach jak wyżej, rozliczane jak wyżej;
3. w formie odpłatnej umowy-zlecenia – podstawą ZUS jest w tym przypadku faktycznie uzyskane wynagrodzenie (zleceniobiorca nie jest pracownikiem, a co za tym idzie, nie obejmuje go dyspozycja art. 8 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Jeżeli córka jest małoletnia, wartość jej pracy nie będzie stanowiła w Pana firmie kosztów uzyskania przychodów (art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych). Jeżeli córka nie jest osobą małoletnią – takiego ograniczenia nie ma.

Trudno jest mi wyrokować, co będzie dla Pana korzystniejsze – zakładając, że córka jest pełnoletnia, prawdopodobnie zatrudnienie jej na etat byłoby korzystniejsze dla niej. Jeżeli córka jest małoletnia, najkorzystniejsza jest wersja pierwsza (wynagrodzenie córki byłoby „podwójnie” opodatkowane z uwagi na to, że nie ma możliwości zaliczenia go w poczet kosztów uzyskania przychodów w Pana firmie).

Jeżeli córka jest pełnoletnia i nie prowadzi z Panem wspólnego gospodarstwa domowego, należy zatrudnić ją na umowę-zlecenie bądź umowę o pracę (w zależności od potrzeb i charakteru wykonywanych czynności).