
Indywidualne Porady Prawne
Opodatkowanie odszkodowańAutor: Jakub Bonowicz • Opublikowane: 12.06.2012 |
|
Otrzymałem odszkodowanie. Czy muszę zapłacić podatek? – tematem artykułu jest opodatkowanie odszkodowań i świadczeń podobnych podatkiem dochodowym od osób fizycznych. |
|
|
|
Rodzaje odszkodowań
Odszkodowania możemy podzielić na:
Regulacja dotycząca opodatkowania odszkodowań jest dość skomplikowana.
Pierwszą zasadą jest to, iż odszkodowanie lub zadośćuczynienie jest wolne od podatku, jeśli otrzymane zostało na podstawie wyroku sądowego lub ugody sądowej, do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie (art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT). Wyjątkowo podlegają opodatkowaniu odszkodowania lub zadośćuczynienia:
Przykład 1: Pan Kowalski jest właścicielem lokalu mieszkalnego. W wyniku zalania przez sąsiada mieszkającego nad nim poniósł on szkodę w wysokości 4000 zł (koszty malowania ścian, remontu itp.). Wystąpił z pozwem i sąd zasądził w wyroku odszkodowanie od sąsiada w wysokości 4000 zł. Lokal Pana Kowalskiego nie jest związany z jego działalnością gospodarczą. Pan Kowalski nie zapłaci podatku od odszkodowania.
Przykład 2: Pani Malinowska prowadzi działalność gospodarczą w zakresie fotografii. Któregoś dnia odkryła, iż w Internecie ktoś zamieścił bezprawnie jej zdjęcia. Pozwała naruszyciela do sądu i sąd zasądził z tytułu naruszenia praw autorskich odszkodowanie w wysokości 5000 zł oraz zadośćuczynienie w wysokości 3000 zł. Zarówno odszkodowanie jak i zadośćuczynienie będzie podlegać opodatkowaniu, ponieważ zostało otrzymane w związku z prowadzoną przez Panią Malinowską działalnością gospodarczą.
Druga zasada – odszkodowanie w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego, w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość jest zawsze wolne od podatku [art. 21 ust. 1 pkt 3c) ustawy o PIT]. Chodzi tutaj o rentę przyznawaną na podstawie art. 444 § 2 K.c.
Przykład 3: Pan Jan uległ wypadkowi komunikacyjnemu, w wyniku którego przez 6 miesięcy nie będzie mógł on pracować oraz będzie ponosił zwiększone wydatki w postaci kosztów dojazdu do lekarza, kosztów leków i rehabilitacji. Z tego tytułu została mu przyznana przez ubezpieczyciela renta w wysokości 2000 zł (ze względu na niezdolność do pracy zarobkowej) oraz 400 zł ze względu na zwiększone wydatki. Kwoty te będą wolne od podatku.
Trzecia zasada – kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych są wolne od podatku, z wyjątkiem (art. 21 ust. 1 pkt 3d):
Przykład 4: Pani Halina wykupiła ubezpieczenie auto-casco samochodu, który nie jest związany z jej działalnością gospodarczą. Miała stłuczkę (z jej winy) i nastąpiło uszkodzenie pojazdu. Z tego tytułu otrzymała od swojego ubezpieczyciela odszkodowanie w wysokości 6000 zł. Odszkodowanie będzie wolne od podatku.
Przykład 5: Pan Antoni prowadzi działalność gospodarczą – sklep z kosmetykami. Wykupił on ubezpieczenie sklepu od kradzieży. W nocy do sklepu włamali się sprawcy i ukradli kosmetyki o wartości 5000 zł. Pan Antoni otrzymał ze swojego zakładu ubezpieczeń odszkodowanie w wysokości równowartości skradzionych towarów. Będzie ono podlegało opodatkowaniu, ponieważ dotyczy składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Czwarta zasada – odszkodowania lub zadośćuczynienia są wolne od podatku, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw (art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT). Zgodnie z wyrokiem NSA z 28.06.2004 r. (FSK 196/04, POP 2005, z. 3, poz. 71) „za odszkodowania wypłacone na podstawie przepisów prawa należy uznać odszkodowania, których źródłem jest przepis prawa, niezależnie od tego, czy bezpośrednim tytułem okaże się decyzja organu państwa, wyrok sądu czy też umowa”. Chodzi tutaj o następujące odszkodowania i zadośćuczynienia:
Jednakże podlegają opodatkowaniu:
Ponadto, zawsze nie podlegają opodatkowaniu:
Opodatkowanie odsetek od odszkodowań i zadośćuczynień
W przypadku, gdy odszkodowania i zadośćuczynienia są zwolnione z podatku, powstaje pytanie, czy odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia odszkodowawczego również mogą być objęte tym zwolnieniem. Organy podatkowe niestety przyjmują, że takie odsetki nie korzystają z omawianego zwolnienia (interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 12.10.2011 r), pogląd ten jest podzielany przez sądy administracyjne (wyrok WSA w Gliwicach z 03.03.2008 r. I SA/Gl 879/07). Sprawa jednak nie wydaje się jednoznacznie przesądzona. Stan prawny obowiązujący na dzień 12.06.2012 Indywidualne Porady Prawne
Masz podobny problem?
Opisz nam go i zadaj pytania. (zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje)
|
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale
Komentarze (0):
Uwaga!
Szanowni Państwo!
Nasi prawnicy nie odpowiadają na pytania zadawane w formie komentarza pod tekstem. Jeśli chcą Państwo powierzyć swój problem naszym prawnikom, prosimy kliknąć tutaj >>