Obraźliwy mail pod adresem firmy - co można zrobić?

Zniesławienie i zniewaga

Przede wszystkim może Pani skierować do drugiej strony wezwanie do zaprzestania naruszeń ze wskazaniem przepisów, o których będzie mowa poniżej, a także do zaprzestania naruszania Pani (i firmy) dóbr osobistych.

Zgodnie z treścią art. 212 § 1 Kodeksu karnego (K.k.): „Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności”. Zgodnie natomiast z treścią art. 216 § 1 K.k.: „Kto znieważa inną osobę w jej obecności albo choćby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do osoby tej dotarła, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności”.

Jak widać, powyższe czyny niedozwolone są do siebie istotowo podobne, z uwagi na to omówię poniżej przestępstwo zniewagi, albowiem wskazała Pani, iż dochodziło do wypowiadania twierdzeń publicznie.

Ustawodawca nie sprecyzował, na czym ma polegać znieważanie, a więc należy przyjąć szerokie rozumienie tego pojęcia. Przez znieważanie należy zatem rozumieć wszelkie zachowania sprawcy, które w sposób demonstracyjny wyrażają pogardę dla innej osoby, w szczególności mają poniżyć jego godność osobistą i sprawić, by poczuł się dotknięty lub obrażony (post. SN z 07.05.2008 r., III KK 234/07, Biul. PK 2008, Nr 10, poz. 33). Ocena zachowania sprawcy pod kątem charakteru znieważającego musi jednak opierać się na kryteriach obiektywnych, tj. powinno być powszechnie uznane za obraźliwe i naruszające godność osobistą człowieka w świetle przyjętych norm społeczno-obyczajowych (post. SN z 07.05.2008 r., III KK 234/07, Biul. PK 2008, Nr 10, poz. 33).

Samo subiektywne negatywne odczucie pokrzywdzonego wbrew przyjętym normom postępowania nie wyczerpuje znamion przestępstwa zniewagi. Ma to także znaczenie w sytuacji, gdy pokrzywdzony jest subiektywnie niezdolny do zrozumienia poczynionej przez sprawcę zniewagi, np. w sytuacji obiektywnego znieważania małego dziecka lub osoby niepoczytalnej. W takim wypadku uprawnienia ochrony wynikające z art. 216 K.k. na zasadach ogólnych może realizować przedstawiciel takiej osoby – opiekun (art. 98 § 1 lub art. 155 i 175 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Przestępstwo zniewagi zarówno w typie podstawowym (zagrożonym karą grzywny lub ograniczenia wolności), jak i kwalifikowanym (zagrożonym karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku) jest występkiem ściganym z oskarżenia prywatnego, co zależy wyłącznie od woli pokrzywdzonego (art. 216 § 5 K.k.).

Ochrona dóbr osobistych

Z całkiem innej strony należy także wskazać, iż poprzez powyższe stwierdzenia można naruszyć dobra osobiste, o czym wspomniałam na początku. Zgodnie bowiem z treścią art. 23 K.c.: „Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach”.

Zgodnie natomiast z treścią art. 24 § 1 K.c.: „Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny”.

Wezwanie do zaprzestania obraźliwej korespondencji

Tak więc może Pani dochodzić wszelkich roszczeń w tym zakresie, jednak w mojej ocenie dość długa droga postępowania – zarówno karna, jak i cywilna – nie jest współmierna do opisanej wymiany korespondencji. Dlatego proponuję skierować do drugiej strony ostateczne wezwanie do zaprzestania powyższej korespondencji pod rygorem skierowania sprawy do sądu. Jak bowiem wskazałam, może Pani dochodzić swoich praw zarówno na drodze karnej – poprzez złożenie prywatnego aktu oskarżenia, jak i cywilnej. Jednak długość i kosztowność postępowań może okazać się niewspółmierna do wagi czynu, dlatego proszę spróbować skierować wezwanie pod rygorem wyciągnięcia skutków prawnych z tej nagannej postawy.