Gastronomia obwoźna i konieczność zmiany miejsca postoju

Wymagania dotyczące sprzedaży żywności bezpośrednio z środka transportu

Nie jest mi znana jakakolwiek definicja prawna, czy to podatkowa, czy gospodarcza, z której wynikałoby nałożenie na przedsiębiorcę obowiązku przemieszczania się z określoną częstotliwością. Znam przypadki sprzedaży tak zwanego „fast food” w systemie obwoźnym, polegający na tym, że spełniająca wymogi sanitarne przyczepa zaparkowana jest w nadmorskim kurorcie, w jednym miejscu, od maja do października, w pozostałym okresie zaparkowana jest w przy jednym z położonych w Tatrach stoku narciarskim.

W wydanym na podstawie nieobowiązującego już rozporządzenia dotyczącego kart podatkowych wyroku z dnia 2 października 1998 r. Naczelnego Sądu Administracyjnego w Lublinie (sygn. akt I SA/Lu 707/97) stwierdzono, iż „sprzedaż w formie obnośnej lub obwoźnej wiązać się ma z przenoszeniem lub przewożeniem towaru i wykonywana ma być bezpośrednio ze środka transportu towaru”. Równocześnie Sąd zauważa, że „treść przepisu wskazuje, że istotnym elementem tego rodzaju handlu jest sposób jego prowadzenia, nie zaś miejsce, w którym jest prowadzony, bądź częstotliwość sprzedaży w jednym miejscu”.

Czy przepisy nakazują przemieszczanie się pojazdu w którym sprzedawany jest fast food?

Rozporządzenie WE nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych określa jedynie „wymagania dotyczące ruchomych i/lub tymczasowych pomieszczeń [jak duże namioty, stragany, ruchome punkty sprzedaży], pomieszczeń używanych głównie jako prywatne domy mieszkalne, ale gdzie regularnie przygotowuje się żywność w celu wprowadzania do obrotu, i automatów ulicznych”. Wymagania te są następujące:

1. „Pomieszczenia i automaty uliczne, na tyle, na ile jest to rozsądnie praktykowane, będą tak usytuowane, zaprojektowane i skonstruowane oraz utrzymywane w czystości i dobrym stanie i kondycji technicznej, aby uniknąć ryzyka zanieczyszczenia, w szczególności przez zwierzęta i szkodniki.
2. W szczególności i w miarę potrzeby:
   • muszą być dostępne odpowiednie urządzenia, aby utrzymać właściwą higienę personelu (włącznie ze sprzętem do higienicznego mycia i suszenia rąk, higienicznymi urządzeniami sanitarnymi i przebieralniami);
   • powierzchnie w kontakcie z żywnością muszą być w dobrym stanie, łatwe do czyszczenia i, w miarę potrzeby, dezynfekcji. Będzie to wymagać stosowania gładkich, zmywalnych, odpornych na korozję i nietoksycznych materiałów, chyba że przedsiębiorstwa sektora spożywczego mogą zapewnić właściwe organy, że inne użyte materiały są odpowiednie;
   • należy zapewnić warunki do czyszczenia i, w miarę potrzeby, dezynfekcji narzędzi do pracy i sprzętu;
   • w przypadku gdy, jako część działań przedsiębiorstwa sektora spożywczego, czyszczone są środki spożywcze, należy ustanowić odpowiednie przepisy, aby dokonywać tego w sposób higieniczny;
   • należy zapewnić odpowiednią ilość gorącej i/lub zimnej wody pitnej;
   • należy zapewnić odpowiednie warunki i/lub udogodnienia dla higienicznego składowania i usuwania niebezpiecznych i/lub niejadalnych substancji i odpadów (zarówno płynnych, jak i stałych);
   • należy zapewnić odpowiednie udogodnienia i/lub warunki dla utrzymywania i monitorowania właściwych warunków termicznych żywności;
   • środki spożywcze muszą być tak umieszczone, aby unikać, na tyle, na ile jest to rozsądnie praktykowane, ryzyka zanieczyszczenia”.

Widać wyraźnie, że przepisy te w żaden sposób nie odnoszą się do częstotliwości przemieszczania się.

Reasumując, nie jest mi znany jakikolwiek przepis, który nakłada na Pana obowiązek przemieszczania się z określoną częstotliwością. Moim zdaniem to, czy prowadzona działalność ma cechy „obwoźne”, należy rozważać, biorąc pod uwagę dłuższy czas. Przykładowo, jeśli prowadzi Pan sprzedaż obwoźną i przez kilka lat nie ruszy przyczepy z miejsca, w sposób oczywisty stwierdzić możemy, że charakter obwoźny jest tu fikcją, wystąpić mogą konsekwencje związane z nieprawidłowym wpisem w urzędzie statystycznym czy urzędzie skarbowym. Gdyby w okresie tych kilku lat zmienił Pan miejsce „postoju” kilkakrotnie, moim zdaniem charakter obwoźny zostałby zachowany. Oczywiście może Pan otrzymać polecenie przemieszczenia przyczepy, ale np. ze względu na zagrażanie bezpieczeństwa ruchu itp.