Egzekucja wcześniej spłaconego długu a odzyskanie pieniędzy

Egzekucję świadczeń pieniężnych kompleksowo reguluje część trzecia Kodeksu postępowania cywilnego.

Wśród przepisów dotyczących egzekucji uregulowana jest także droga postępowania w razie wszczęcia egzekucji spłaconego uprzednio długu.

Zgodnie z art. 840 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego (w skrócie K.p.c.) „dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:

1. przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;
2. po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie”.

Właściwą drogą postępowania w razie dochodzenia przez komornika należności już zapłaconej jest, po wezwaniu komornika do zwrotu należności ze względu na uiszczenie kwoty stanowiącej przedmiot egzekucji, złożenie powództwa przeciwegzekucyjnego.

We wskazanym powództwie należy dochodzić pozbawienia tytułu wykonawczego w całości bądź części.

Przedmiotowe powództwo na podstawie art. 843 K.p.c. składa się do sądu rzeczowo właściwego, w którego okręgu prowadzi się egzekucję.

Co istotne, aby komornik sądowy nie dochodził dalszych należności w trakcie trwania postępowania sądowego, w powództwie przeciwegzekucyjnym, na mocy art. 755 § 1 pkt 3 K.p.c. może Pan wnieść o zawieszenie przedmiotowego postępowania egzekucyjnego do czasu zakończenia postępowania przeciwegzekucyjnego.

Zakończenie postępowania przeciwegzekucjnego, w zależności od jego efektów, może skutkować wznowieniem postępowania komorniczego bądź jego umorzeniem.

Jeżeli komornik dokonał skutecznie egzekucji, a następnie przekazał wierzycielowi pieniądze mu nienależne, w oparciu o wyrok w postępowaniu przeciwegzekucyjnym, może Pan w terminie późniejszym dochodzić od byłego wierzyciela zwrotu pełnej bezpodstawnie zajętej kwoty Pana wierzytelności.

Dochodzenie należności może być przekazane przez byłego wierzyciela do rozstrzygnięcia przez sąd, co jedynie stworzy po jego stronie dodatkowe koszty postępowania i egzekucyjne.