
Indywidualne Porady Prawne
Dziedziczenie praw do wkładu mieszkaniowego w spółdzielni mieszkaniowejAutor: Aleksander Słysz • Opublikowane: 28.07.2009 |
|
Autor wyjaśnia, czym jest i jak jest opodatkowane dziedziczenie praw do wkładu mieszkaniowego w spółdzielni mieszkaniowej. |
|
|
|
Spadkobiercy często mają wątpliwości, czy dziedziczeniu podlega lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego. Wskazują, iż zgodnie z postanowieniami przepisów art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn z dnia 28 lipca 1983 r. (Dz. U. 2004 r. Nr 142, poz. 1514 ze zm.) – podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów tego kodeksu. Uznają więc, iż lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest jednym z praw, o których mowa w art. 922 K.c.
Sprawę wyjaśnia art. 9 ust. 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.), który stanowi, iż: „Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest niezbywalne, nie przechodzi na spadkobierców i nie podlega egzekucji.”
Skoro mieszkania lokatorskiego nie można odziedziczyć, nie ma przedmiotu podatku od spadków i darowizn, nie ma przedmiotu opodatkowania, zatem podatek nie występuje.
Zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, z chwilą śmierci jednego z małżonków spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, które przysługiwało im obojgu, przypada drugiemu z nich. Małżonek ten, jeżeli nie jest członkiem spółdzielni, powinien w terminie jednego roku od dnia śmierci współmałżonka złożyć deklarację członkowską. Małżonkowi zmarłego członka spółdzielni przysługuje roszczenie o przyjęcie w poczet członków spółdzielni. Powyższe nie narusza uprawnień spadkobierców do dziedziczenia wkładu.
Zatem nie jest do końca prawdą, że nie istnieje przedmiot opodatkowania, gdyż dziedziczeniu podlega wkład mieszkaniowy.
Obecnie dziedziczenie wkładu mieszkaniowego – dla spadków nabytych od 1 stycznia 2007 roku – może korzystać z dwóch zwolnień przewidzianych w ustawie o podatku od spadków i darowizn:
Warunki, o których mowa w art. 16 ust. 2 pkt 2-5, to wskazanie, iż omawiana ulga przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące wymogi:
Należy pamiętać, iż do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed 1 stycznia 2007 r. stosuje się przepisy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed tą datą, a spadkobierca nabywa spadek z chwilą jego otwarcia, tj. z chwilą śmierci spadkodawcy.
Organy również prezentują podobne stanowisko – m.in. w interpretacji Ministra Finansów z dnia 24 marca 2009 r. (sygn. IPPB2/436-481/08-5/MZ) przeczytać możemy, iż: „ Nabycie w drodze dziedziczenia po mężu zmarłym 29 sierpnia 2006 r. opodatkowane będzie według zasad określonych ustawą z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, przed zmianami dokonanymi ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zatem nie będzie objęte zwolnieniem.”
Zatem stwierdzić należy, iż nie ma możliwości zastosowania zwolnienie generalnego (art. 4a) ani specjalnego (art. 4 ust. 1, pkt 5a) dla spadków, których nabycie nastąpiło przed 1 stycznia 2007 r., gdyż przywołane zwolnienia wprowadzone są za sprawą ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. (Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629) zmieniającej ustawę o podatku od spadków i darowizn z dniem 1 stycznia 2007 r.
Jakie jest zatem właściwe postępowanie w przypadku nabycia przedmiotowego wkładu przed 1 stycznia 2007 r.? Wydaje się, iż jest nim postępowanie przedstawione w piśmie z dnia 9 czerwca 2006 r., Urząd Skarbowy Wrocław-Krzyki (sygn. PM 436-11/06), w którym organ obszernie wyjaśnia, iż:
„Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest niezbywalne, nie przechodzi na spadkobierców, nie podlega egzekucji. Powstaje z chwilą zawarcia między członkiem a spółdzielnią umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego. W razie śmierci spółdzielcy prawo to wygasa, jednak o jego przydział można ubiegać się na zasadzie ustawy z dnia 15.12.2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.). Natomiast zgodnie z przepisami ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega wkład mieszkaniowy. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 cyt. wyżej ustawy podatkowi od spadków i darowizn zwanemu dalej »podatkiem« podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem spadku. Podstawę opodatkowania zgodnie z art. 7 ust. 1 cyt. ustawy stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. W przypadku dziedziczenia wkładu mieszkaniowego zgodnie z cyt. wyżej przepisami opodatkowaniu podlega zwaloryzowany wkład mieszkaniowy według wartości rynkowej lokalu. Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej: 9637,00 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej (art. 9 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy o podatku od spadków i darowizn). Podatek oblicza się w I grupie podatkowej od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku według następującej skali:
Z treści powołanych wyżej przepisów wynika, iż w przypadku nabycia praw do spółdzielczego, lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego opodatkowaniu podlega wniesiony przez spadkodawcę wkład mieszkaniowy zwaloryzowany według wartości rynkowej lokalu. Jeżeli czysta wartość odziedziczonego przez Panią po zmarłym małżonku prawa majątkowego będzie przekraczała kwotę, o której mowa w art. 9 cyt. wyżej ustawy o podatku od spadków i darowizn, będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku od spadków i darowizn z tytułu nabycia praw do spadku.” Stan prawny obowiązujący na dzień 28.07.2009 Indywidualne Porady Prawne
Masz podobny problem?
Opisz nam go i zadaj pytania. (zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje)
|
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale
Komentarze (0):
Uwaga!
Szanowni Państwo!
Nasi prawnicy nie odpowiadają na pytania zadawane w formie komentarza pod tekstem. Jeśli chcą Państwo powierzyć swój problem naszym prawnikom, prosimy kliknąć tutaj >>