Jak nie dziedziczyć długów po dziadku?

Zgodnie z prawem spadkowym spadkobierca nabywa spadek z chwilą śmierci spadkodawcy z mocy prawa. W opisanym przypadku dochodzi do dziedziczenia ustawowego. Do nabycia praw i obowiązków spadkowych nie jest potrzebne żadne oświadczenie. Jednak takie nabycie nie ma charakteru definitywnego.

Zgodnie z art. 1012 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93) spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić. Złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku powoduje, że składający oświadczenie traktowany jest tak, jakby nie dożył otwarcia spadku.

Niezmiernie ważny jest fakt, że oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku może zostać złożone w terminie sześciu miesięcy od chwili dowiedzenia się przez spadkobiercę o tytule swojego powołania. Do chwili złożenia oświadczenia nabycie spadku ma charakter tymczasowy.
 

Oświadczenie powyższe składa się przed sądem lub notariuszem.

Wyjaśnienia wymaga przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. W takim przypadku odpowiedzialność za długi spadkowe zostaje ograniczona kwotowo do wysokości wartości należących do majątku spadkowego aktywów. W celu ustalenia, jakie aktywa należą do spadku i jaka jest ich wartość, sporządza się spis inwentarza.

W opisanym stanie faktycznym możliwe jest więc złożenie przed sądem bądź notariuszem oświadczenia o odrzuceniu spadku po kolei przez wszystkich spadkobierców, bądź oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza przez wszystkich lub niektórych spadkobierców.

W obu przypadkach należy pamiętać o zachowaniu sześciomiesięcznego terminu dla złożenia takiego oświadczenia. Jeśli bowiem termin ten nie zostanie dochowany osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych jest traktowana jak przyjmujący spadek wprost, a więc bez ograniczenia dziedziczenia długów spadkowych.