Dywidendy byłej żony a podział majątku

Czy udziały w spółce wchodzą do majątku wspólnego małżonków?

Dla potrzeb niniejszej odpowiedzi od udziałów w spółce z o.o. należy odróżnić dywidendę.

Udział stanowi cząstkę (część) kapitału zakładowego spółki, jest ogółem praw i obowiązków wspólnika związanych z określoną częścią kapitału zakładowego. Udziały – co do zasady – nabywa się w zamian za wnoszone wkłady (zarówno pieniężne, jak i niepieniężne).

Udziały w spółce z o.o. weszły do Państwa majątku wspólnego, jeżeli wkłady wniesione przez żonę do spółki pochodziły ze środków z majątku wspólnego.

Tym samym wszystko zależy od tego, z jakich środków nabyte zostały przedmiotowe udziały – czy ze środków pochodzących z majątku wspólnego, czy też z majątku osobistego.

Małżonkowie, którzy nie zawarli małżeńskiej umowy majątkowej (intercyzy), funkcjonują w ustroju wspólności majątkowej. W ustroju tym istnieją trzy masy majątkowe – majątek wspólny i majątek osobisty każdego z małżonków.

Przedmioty majątkowe wchodzące do majątku wspólnego małżonków

Do majątku wspólnego należą przedmioty majątkowe nabyte przez oboje małżonków lub jednego z nich w czasie trwania wspólności ustawowej, chyba że dany przedmiot z mocy ustawy należy do majątku osobistego małżonka (art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – w skrócie K.r.io.).

Przez pojęcie przedmioty majątkowe należy rozumieć własność i inne prawa rzeczowe (a więc przykładowo użytkowanie wieczyste, służebność gruntową, służebność grogi koniecznej, posiadanie, spółdzielcze własnościowe prawa do lokalu), a także wierzytelności czy ekspektatywa (tj. oczekiwanie prawne) nabycia określonego przedmiotu majątkowego w przyszłości (na skutek zajścia określonego zdarzenia prawnego).

Ustawodawca w § 2 art. 31 K.r.io. wskazał trzy przykładowe składniki, które należą do majątku wspólnego małżonków, a mianowicie:

1. „pobrane wynagrodzenie za pracę lub z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków, choćby przedsiębiorstwo wchodziło w skład majątku osobistego jednego z małżonków;
2. dochody z majątku wspólnego i majątku osobistego;
3. środki zgromadzone na otwartym lub pracowniczym funduszu emerytalnym każdego z małżonków”.

Czym jest wynagrodzenie?

Przez wynagrodzenie należy rozumieć nie tylko wynagrodzenie zasadnicze, ale i wszelkie składniki dodatkowe, np. premie, nagrody jubileuszowe, ekwiwalent za niewykorzystany urlop czy odszkodowanie z tytułu nieuzasadnionego lub bezprawnego rozwiązania umowy o pracę. Renta, renta odszkodowawcza, emerytura oraz zasiłek dla bezrobotnych również objęte są majątkiem wspólnym małżonków. Jeśli chodzi o wynagrodzenie z innej działalności zarobkowej, to przykładowo można wymienić: wynagrodzenie osiągane na podstawie umowy o dzieło, umowy-zlecenia czy umowy agencyjnej.

Dochody, które przynosi rzecz lub prawo, należą do majątku wspólnego bez względu na to, czy rzecz należy do majątków osobistych, czy do majątku wspólnego. Chodzi tu o pożytki naturalne, które rzecz przynosi (np. owoce z drzewa, płody rolne); pożytki cywilne, czyli dochody, które rzecz przynosi na podstawie stosunku cywilnoprawnego (np. czynsz uzyskiwany z wynajmu lokalu czy z dzierżawy); pożytki prawa, czyli dochody, jakie prawo przynosi zgodnie ze swym społeczno-gospodarczym przeznaczeniem (np. odsetki od wkładu oszczędnościowego).

Powyższy katalog nie jest katalogiem zamkniętym, na co wskazuje użyty przez ustawodawcę w przepisie zwrot „w szczególności”.

Przy ustaleniu, czy dany przedmiot majątkowy należy do majątku wspólnego, pomocny jest również art. 33 K.r.io., który wymienia elementy należące do majątku osobistego każdego z małżonków.

Majątek osobisty każdego z małżonków

Natomiast do majątku osobistego każdego z małżonków wchodzą następujące przedmioty majątkowe:

• przedmioty nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;
• przedmioty nabyte w zamian za rzeczy należące do majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej;
• wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków (chodzi tu o wynagrodzenie jeszcze niepobrane);
• prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie (np. służebność osobista, prawo pierwokupu);
• prawa majątkowe wynikające ze współwłasności łącznej, np. prawa ze stosunku spółki cywilnej;
• przedmioty majątkowe nabyte przez zapis, dziedziczenie, darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca wyraźnie zastrzegł, że przedmioty te wejdą do majątku wspólnego;
• przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;
• przedmioty uzyskane z odszkodowania z tytułu uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia oraz z zadośćuczynienia za krzywdę (cierpienia fizyczne, psychiczne) z wyjątkiem renty uzyskanej przez jednego z małżonków w związku z utratą zdolności do pracy, zmniejszeniem szans na przyszłość, zwiększeniem się jego potrzeb;
• przedmioty uzyskane z nagrody za osobiste osiągnięcia małżonka (chodzi tu o te konkursy, które wymagają wiedzy, ale już nie te, które wynikają ze stosunku pracy lub jeśli o wygranej zadecydował czynnik losowy);
• prawa autorskie i pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy.

Jednakże należy jeszcze raz stanowczo podkreślić, że dochody z wyżej wymienionych przedmiotów majątkowych stanowiących majątek osobisty każdego z małżonków wchodzą już do majątku wspólnego małżonków i będą podlegać podziałowi w razie ustania ustawowej wspólności majątkowej.

Czy zysk wypłacony małżonkowi będącemu członkiem spółki wchodzi do majątku wspólnego?

Skoro Pana była żona wniosła wkłady do spółki za pieniądze uzyskane z pożyczki, to należy przyjąć, że bez względu na to, kto był pożyczkodawcą, udziały należą do Waszego majątku wspólnego, pod warunkiem iż pożyczka została spłacona ze środków z majątku wspólnego (np. z żony wynagrodzenia za pracę w czasie trwania małżeństwa).

Dywidenda to część zysku netto (po opodatkowaniu podatkiem dochodowym) spółki kapitałowej przeznaczona do podziału pomiędzy udziałowców lub akcjonariuszy.

Zysk wypłacony małżonkowi będącemu członkiem spółki, niezależnie od rodzaju spółki, zawsze będzie wchodził w skład majątku wspólnego. Także wkład zwrócony po rozwiązaniu spółki wejdzie do tego majątku.

Reasumując: udziały w spółce z o.o. weszły do Państwa (obecnie już nieistniejącego) majątku wspólnego, jeśli pożyczka została spłacona ze środków z majątku wspólnego; natomiast wypłacony zysk niewątpliwie wszedł do majątku wspólnego.