Dochody z zagranicznego pokera a deklaracja podatkowa Polsce

Odnosząc się do opisanego przez Pana problemu prawnego, dotyczącego opodatkowania wygranej z gry internetowej w pokera uzyskanej przez Pana w okresie Pana czasowego pobytu we Włoszech, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.

W pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć kwestię legalności Pana udziału w internetowej grze w pokera. Co istotne, jak rozumiem, wszelkie czynności związane z Pana udziałem w grze, tj. zalogowanie się do serwisu internetowego, branie udziału w turniejach oraz odbiór wygranej odbywały się poza terytorium RP. Polskie prawo, jak Pan zapewne wie, zabrania hazardu w internecie, jak również udziału w grach hazardowych organizowanych online przez obywateli polskich i to nawet wtedy, gdy hazard on-line organizowany jest przez podmiot zagraniczny zgodnie z prawem siedziby tego podmiotu. Zgodnie z art. 107 §1 K.k.s. „kto wbrew przepisom ustawy lub warunkom koncesji lub zezwolenia urządza lub prowadzi grę losową, grę na automacie lub zakład wzajemny, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności do lat 3, albo obu tym karom łącznie”. Zgodnie z § 2 tej samej karze podlega, kto na terytorium RP uczestniczy w zagranicznej grze losowej lub zagranicznym zakładzie wzajemnym. Z przepisu tego wynika, że karalne jest jedynie uczestniczenie w zagranicznej grze losowej na terytorium RP, a nie na terytorium innego kraju. Jeśli więc jest Pan w stanie udokumentować to, że w czasie, gdy grał Pan w pokera online, przebywał Pan na terytorium Włoch, nie powinny grozić Panu konsekwencje karno-skarbowe za nielegalny udział w turniejach pokera online. Udowodnić to może Pan np. odpowiednimi zaświadczeniami o pobycie, dowodem czasowego zameldowania we Włoszech, czy jakimkolwiek innym dokumentem będącym dowodem pobytu, np. umowa o pracę, potwierdzenie wyjazdu na staż zagraniczny czy stypendium (w zależności od tego, jaki charakter miał Pana pobyt). Dowodem mogą być także dane z systemu informatycznego organizatora gry o Pana IP w momentach logowania się do serwisu, pozwalające na zidentyfikowanie kraju, z którego Pan logował się do serwisu.

Przechodząc teraz do samej kwestii podatków.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych „wolne od podatku dochodowego są:

(…)

6) wygrane w kasynach gry, wideoloteriach, grach na automatach, grach na automatach o niskich wygranych oraz grach w bingo pieniężne i fantowe urządzanych i prowadzonych przez uprawniony podmiot na podstawie przepisów o grach i zakładach wzajemnych obowiązujących w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego;

6a) wygrane w grach liczbowych, loteriach pieniężnych, grze telebingo, zakładach wzajemnych, loteriach promocyjnych, loteriach audioteksowych i loteriach fantowych, jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych nie przekracza 2280 zł, urządzanych i prowadzonych przez uprawniony podmiot na podstawie przepisów o grach hazardowych obowiązujących w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego;”.

Przepisy te obowiązują do 1 stycznia 2016 r. i mają zastosowanie do Pana sytuacji.

Przykładowo, w interpretacji indywidualnej z 09.06.2011 r. Nr IBPBII/1/415-247/11/BJ Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach wskazał, iż: „wygrana pieniężna w turnieju pokera, który odbył się na terenie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej podlega zwolnieniu od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 6”. W stanie faktycznym podatnik wygrał nagrodę pieniężną w turnieju pokerowym w londyńskim kasynie. Organizator był podmiotem uprawnionym do urządzenia tego turnieju na podstawie wewnętrznych przepisów Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Zgodnie z art. 21 konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych, podpisanej w Londynie dnia 20 lipca 2006 r. (Dz. U. nr 250, poz. 1840), części dochodu, inne niż dochód wypłacany przez trust lub z majątku spadkowego w wyniku zarządzania tym majątkiem, bez względu na to gdzie powstają, osiągane przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, które nie zostały objęte postanowieniami poprzednich artykułów niniejszej Konwencji, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie. Na tej podstawie organ podatkowy wskazał, że skoro wnioskodawca ma miejsce zamieszkania w Polsce, wygrana przez niego nagroda pieniężna w turnieju pokera w Londynie podlega opodatkowaniu tylko w Polsce. Zatem do opodatkowania przedmiotowej nagrody należy wziąć pod uwagę przepisy polskiego prawa podatkowego. Z mocy art. 21 ust. 1 pkt 6 naszej ustawy o PIT dochód ten jest wolny od podatku.

Podstawowy problem jest taki, czy w Pana sytuacji możemy mówić o wygranej „w kasynie”. Byłoby to o tyle istotne, iż jeśli kasyno to było prowadzone przez uprawniony podmiot na podstawie przepisów o grach i zakładach wzajemnych obowiązujących w Państwie Członkowskim UE lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Norwegia, Islandia, Szwajcaria), to wygrana w takim kasynie będzie zwolniona z podatku w Polsce i w ogóle nie trzeba jej nigdzie wykazywać w deklaracji. Jest duże prawdopodobieństwo, że tak było, skoro we Włoszech był pobierany podatek u źródła, więc zakładać należy, że działalność była prowadzona legalnie, ale powinien Pan jeszcze upewnić się, kto prowadził internetowy poker room, w którym Pan grał i jeśli tak, to czy działalność prowadzona była na podstawie przepisów włoskich czy innych, jeśli zaś wymagane było zezwolenie – czy podmiot prowadzący poker room takie zezwolenie uzyskał.

Jeśli któryś z tych warunków nie byłby spełniony (tzn. nie można by zakwalifikować tego jako „kasyno” lub też gra była prowadzona w sposób nieuprawniony, to wówczas zasady dochodów uzyskiwanych za granicą przez osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania w Polsce określają przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz postanowienia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska. Zgodnie z postanowieniami większości umów o unikaniu podwójnego opodatkowania wszelkie dochody, które nie są uzyskiwane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i których nie można zaliczyć do żadnej z kategorii dochodów, uregulowanej w odrębnym artykule – podlegają opodatkowaniu na podstawie artykułu „inne dochody”. Do takiej kategorii dochodów zaliczyć należy m.in. wygrane w kasynach, grach i zakładach wzajemnych. Stosownie do postanowień przepisów dotyczących „innych dochodów” zawartych w większości umów o unikaniu podwójnego opodatkowania część dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w umawiającym się państwie, bez względu na to, gdzie są osiągane, podlegają opodatkowaniu tylko w tym państwie. Jednak – jak zaznacza MF – niektóre umowy podatkowe zawarte przez Polskę zezwalają na opodatkowanie takich dochodów w państwie ich źródła (Źródło: Ewa Matyszewska, Wygrana za granicą, podatek w Polsce „Gazeta Prawna”, 2010).

Zgodnie z umową między RP a Włochami w sprawie o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania (Dz. U. z 1989 r., Nr 62, poz. 374), zgodnie z art. 22:

1. Części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie bez względu na to, skąd one pochodzą, a o których nie było mowy w poprzednich artykułach niniejszej umowy, będą opodatkowane tylko w tym Państwie.

2. Postanowień ustępu 1 nie stosuje się do dochodu innego niż dochód z tytułu majątku nieruchomego określonego w artykule 6 ustęp 2, jeżeli odbiorca takiego dochodu, mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, prowadzi działalność gospodarczą w drugim Umawiającym się Państwie za pośrednictwem zakładu tam położonego albo wykonuje w tym drugim Państwie wolny zawód, wykorzystując położoną tam stałą placówkę, a prawo bądź majątek, w związku z którymi dochód jest wypłacany, są rzeczywiście powiązane z takim zakładem lub stałą placówką. W takim wypadku części dochodu podlegają opodatkowaniu w tym drugim Umawiającym się Państwie zgodnie z jego prawem.

Tak więc w takim wypadku, dochody uzyskane z wygranej w internetowym turnieju pokera powinny podlegać opodatkowaniu na podstawie przepisu umowy dotyczącego innych dochodów, a zatem podlegać będą opodatkowaniu tylko w Polsce na podstawie przepisów ustawy o PIT. Jeśli dochody te uzyskane są w państwie członkowskim UE lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, co do zasady, pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10% wygranej.

Podsumowując. podstawowa kwestia to taka, czy:

1. Internetowy poker room był prowadzony przez uprawniony podmiot na podstawie przepisów o grach i zakładach wzajemnych obowiązujących w Państwie Członkowskim UE lub w innym państwie należącym do EOG;
2. Czy internetowy poker room może być traktowany jako „kasyno” w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 6) ustawy o PIT. Wtedy wygrana w kasynie byłaby zwolniona z podatku PIT w Polsce.

Ustawa o PIT nie zawiera definicji kasyna. Natomiast zgodnie z art. 4 ust. 1 lit. a) ustawy o grach hazardowych kasyno gry jest to wydzielone miejsce, w którym prowadzi się gry cylindryczne, gry w karty, gry w kości lub gry na automatach, na podstawie zatwierdzonego regulaminu, przy czym minimalna łączna liczba urządzanych gier cylindrycznych i gier w karty wynosi 4, a liczba zainstalowanych automatów wynosi od 5 do 70 sztuk. Tyle że ustawa ta dotyczy kasyn w Polsce, natomiast przepis ustawy o PIT mówi o zwolnieniu z PIT dochodów osiąganych z wygranych w zagranicznych kasynach, a o tym, czy coś jest kasynem, w takim przypadku powinny rozstrzygać przepisy kraju, w którym internetowy poker-room jest prowadzony. Kasynem może być także kasyno internetowe. Jeśli internetowe turnieje pokera, w których brał Pan udział, miały miejsce w internetowym kasynie, określonym jako „casino online” lub też „internetowym salonie gier”, to z dużym prawdopodobieństwem wygrana powinna być traktowana jako „wygrana w kasynie”. Cechą kasyna, czy to stacjonarnego czy też internetowego jest to, że urządza się w nim większą liczbę gier hazardowych, a nie jedną. Nie jest więc kasynem internetowym poker-room, jeśli nie ma możliwości zagrania w inne gry, jeśli jednak ten poker-room stanowi składnik strony, w której można zagrać np. w black jacka, baccarat czy „jednorękiego bandytę”, to wówczas mamy do czynienia z kasynem.

Nie jest to jednak wszystko – jeśli tak jest, to ma Pan prawo do zwrotu podatku pobranego we Włoszech. Wygląda to w ten sposób – otóż podmiot prowadzący kasyno pobiera od wszystkich wygranych podatek u źródła, ponieważ zapewne przepisy obowiązujące we Włoszech stanowią, że podmiot urządzający kasyno jest płatnikiem. Tak jak u nas, gdy gra Pan w stacjonarnych zakładach bukmacherskich, bukmacherzy pobierają podatek od wygranych i Pan go płacić nie musi. W wypadku jednak, gdy Pan ma miejsce zamieszkania w Polsce i nie jest włoskim rezydentem podatkowym, to zgodnie z powołanym przepisem umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, Pana dochody podlegają opodatkowaniu wyłączniew Polsce (a z kolei w Polsce są zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 6) ustawy o PIT). Zatem podatek u źródła mógł zostać pobrany nienależnie i winien podlegać zwrotowi. Oczywiście istotna kwestia to taka, jak wysoki był ten podatek, bo o zwrot trzeba będzie występować do włoskiego urzędu skarbowego, więc jeśli było to kilkaset złotych, to sama procedura będzie zapewne droższa, ale jeśli było to kilka tysięcy, to warto się tym zainteresować. Naturalnie będzie Pan musiał wówczas okazać certyfikat rezydencji podatkowej, świadczący o tym, że jest Pan polskim rezydentem podatkowym i w Polsce ma Pan miejsce zamieszkania, co oczywiście nie wyklucza tego, iż w czasie gdy grał Pan w pokera, przebywał Pan tymczasowo na terytorium Włoch.

Natomiast jeśli wygrana z udziału w internetowym turnieju pokera nie byłaby wygraną w kasynie, to wówczas znalazłyby zastosowanie ogólne zasady, mianowicie zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

„Art. 3. 1. Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

1a. Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1) posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Art. 30. 1. Od dochodów (przychodów) pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy:

1) (uchylony);

1a) (uchylony);

1b) (uchylony);

1c) (uchylony);

2) z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 6, 6a i 68 – w wysokości 10% wygranej lub nagrody;”.

Przychody te wykazuje się na druku PIT/ZG (zagraniczni) jako załącznik dla osób, które rozliczają przychody uzyskiwane od zagranicznych podmiotów lub zarobkują, wyjeżdżając do pracy za granicę. Załącznika nie musi składać podatnik, który przebywając za granicą osiąga dochody z tytułu stosunku pracy zawartego w RP (np. przebywa w delegacji). PIT/ZG składa się jako załącznik do deklaracji PIT-36, PIT-36L, PIT-38, PIT-39. Druk dołącza się odrębnie do każdego zeznania, wypełniając w załączniku wyłącznie część związaną z danym zeznaniem podatkowym – odpowiednio część – C.2, C.3 albo C.4 oraz część C.1 – czyli podział danych przychodów na źródła: praca (i stosunki podobne), działalność wykonywana osobiście, działalność gospodarcza, najem (i podobne), prawa autorskie lub inne źródła (w Pana przypadku). Załącznik składa się odrębnie dla każdego państwa, z którego uzyskiwało się przychody.

Dochód uzyskany ze źródeł zagranicznych sumuje się z innymi dochodami (ma znaczenie dla skali podatkowej).

Nie ma Pan obowiązku zapłaty zaliczki na podatek, tak więc jeśli Pana dochody podlegałyby opodatkowaniu, to Pan byłby obowiązany rozliczyć się w terminie złożenia zeznania podatkowego, tj. do 30 kwietnia. Zgodnie z art. 44 ust. 1a pkt 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy osiągający dochody bez pośrednictwa płatników ze stosunku pracy z zagranicy, z emerytur i rent z zagranicy, są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy. Przepis ten nie dotyczy więc przychodów z innych źródeł (jak w Pana wypadku).

Oczywiście również w tym przypadku, gdyby dochód podlegał opodatkowaniu w Polsce, ma Pan prawo do zwrotu podatku pobranego we Włoszech i musi Pan jednocześnie zapłacić podatek w Polsce. Fakt, że w jednym kraju pobrany został nienależnie podatek u źródła nie uchybia bowiem obowiązkowi podatnika zapłaty podatku w swoim kraju.

Niezależnie od tego, która opcja wchodzi w grę (czy zwolnienie z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 6 jako wygranej w kasynie czy też opodatkowanie jej podatkiem 10%) i niezależnie od tego, czy wystąpi Pan do włoskiego organu podatkowego o zwrot podatku czy też nie, powinien Pan posiadać zaświadczenie o wygranej. Udokumentowanie bowiem samego pobytu w kasynie czy gry online, np. na podstawie zeznań świadków nie jest wystarczającym dowodem potwierdzającym wygraną. Podatnik powinien zatroszczyć się o zaświadczenie o wygranej, które jest wydawane przez kasyno. Stanowisko potwierdzone jest np. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 maja 2008 r. II FSK 393/07, który stwierdził, że wygrana powinna być udokumentowana zaświadczeniem o wygranej wydawanym przez kasyno.

Jeśli nie będzie Pan w stanie wykazać, skąd ma Pan pieniądze, to naraża się Pan na to, iż organ podatkowy zainteresuje się napływem nieudokumentowanych środków i zastosuje art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy o PIT. Stosownie do niego od dochodów z nieujawnionych źródeł przychodów lub nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 75%.

Dodam, że zalecałbym jednak daleko posuniętą ostrożność, a jeśli chce uzyskać Pan pewność, to najlepiej wystąpić o wydanie interpretacji indywidualnej do właściwego Dyrektora Izby Skarbowej. Stanowisko Dyrektora jest wiążące dla organu, niewiążące dla Pana. Oznacza to, iż jeśli uda się uzyskać interpretację korzystną (np. akceptującą proponowane przez nas rozwiązanie podatkowe, to wówczas może Pana z powodzeniem do niego się stosować i nie poniesie Pan negatywnych konsekwencji podatkowych czy karnoskarbowych, o ile oczywiście nie wychodzi Pan poza ten stan faktyczny, który opisał Pan we wniosku o interpretację). Jeśli natomiast interpretacja jest niekorzystna, to nie musi Pan się do niej stosować (wcale nie jest powiedziane, że organy nie orzekną inaczej), może Pan także (po uprzednim wezwaniu organu podatkowego do usunięcia naruszenia prawa – swego rodzaju „odwołanie”) zaskarżyć ją do sądu administracyjnego. Opłata urzędowa od wniosku o interpretację (w zakresie jednego stanu faktycznego) wynosi 40 zł (czasem organ każe dopłacać, twierdząc, iż wniosek obejmuje np. kilka stanów faktycznych). Czas oczekiwania na odpowiedź od Ministra Finansów wynosi 3 miesiące Jeśli byłby Pan zainteresowany sporządzeniem takiego wniosku, chętnie pomogę.

Stan prawny z 22.12.2012 r.