Dobrowolne ubezpieczenie

Ubiegasz się o objęcie przez dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne? Musisz okazać dokument tożsamości i dokument potwierdzający ostatni okres ubezpieczenia.

… [Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe] Pracuję na umowę o pracę. Pół roku temu zarejestrowałam się też do ubezpieczenia dobrowolnego (m.in. chorobowego) i zdrowotnego jako osoba współpracująca w firmie męża. Obecnie jestem w ciąży, przebywam na zwolnieniu chorobowym. W ZUS-ie nikt nie podważał podwójnie płaconych składek, natomiast po wpłynięciu zwolnienia odmówiono mi prawa do zasiłku macierzyńskiego z dwóch tytułów. Podobno ważniejsza jest umowa o pracę. Czy ZUS ma rację?

W celu udzielenia odpowiedzi na Pani pytanie niezbędne jest przywołanie następujących przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych:

„Art. 11. 1. Obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu podlegają osoby wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 1, 3 i 12.

2. Dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4, 5, 8 i 10”.

„Art. 6. 1. Obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są:

1) pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów; (…) 5) osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi”.

„Art. 14. 1. Objęcie dobrowolnie ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi i chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tymi ubezpieczeniami, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony, z zastrzeżeniem ust. 1a”.

Stwierdzić należy że pracownik podlega obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu, w którego ramach chronione jest ryzyko niezdolności do pracy w związku z urodzeniem dziecka. Prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje pracownicy obligatoryjnie z tytułu wystąpienia zdarzenia chronionego ubezpieczeniem chorobowym w okresie, gdy ubezpieczeniu temu podlega ona obowiązkowo.

Uznanie, że to samo zdarzenie może być równocześnie chronione dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, wymagałoby stwierdzenia, iż obowiązujące przepisy dopuszczają tego rodzaju „zbieg” ubezpieczeń chorobowych: obowiązkowego i dobrowolnego.

Przyjąć należy, że objęcie przez dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ograniczone jest warunkiem obowiązkowego podlegania wnioskującej osoby o to osoby ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułów wymienionych w art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Osoba będąca pracownikiem i podlegająca z tego tytułu obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu nie może więc jednocześnie podlegać dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, bowiem, niezależnie od tego, czy równocześnie wykonuje inną działalność, obowiązek ubezpieczeń emerytalnego i rentowych wypływa wyłącznie ze stosunku pracy.

Nie jest więc taka osoba objęta przymusem takich ubezpieczeń z innych tytułów, w tym wymienionych w art. 11 ust. 2 ustawy, a zatem nie spełnia warunku umożliwiającego przystąpienie dobrowolnie do ubezpieczenia chorobowego. …   Przeczytaj pełną treść

Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na ten temat – kliknij tutaj i zapytaj prawnika >>

Izabela Nowacka-Marzeion

Opisz swój problem prawny... Zapytaj prawnika »

»Wybrane opinie klientów

wszystkie

… Od października 2005 r. mieszkam i pracuję w Anglii, tam opłacam podatki i ubezpieczenie. Przez cały ten czas nadal kontynuowałam opłacanie składek emerytalnych i rentowych w Polsce. Dopiero od listopada ubiegłego roku zaprzestałam wpłacania składek do ZUS-u w Polsce, bo dowiedziałam się, że nie jest możliwym otrzymywanie emerytury z dwóch krajów Unii Europejskiej w tym samym czasie. Moja decyzja o kontynuowaniu przez te wszystkie lata opłacania składek w Polsce była oparta na błędnych informacjach otrzymanych z urzędu ZUS w Polsce. Czy mam szansę otrzymać zwrot składek nadpłaconych za ten okres? Jeśli tak, co mam zrobić w tym celu?

(...) Przechodząc jednak do meritum sprawy związanej z nadpłaconymi składkami, pragnę wyjaśnić, że zgodnie z przepisem art. 7 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U z 2010 r. Nr 182, poz. 1228 ze zm.) – prawo do dobrowolnego objęcia ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym przysługuje obywatelom polskim wykonującym prace za granicą w podmiotach zagranicznych, jeżeli podmioty te nie posiadają w Polsce swojej siedziby ani przedstawicielstwa.

Pragnę dodać, że zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2010 r., sygn. akt. II UK 328/09 – okresy wykonywania pracy za granicą w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na podstawie umów o pracę zawartych bezpośrednio z pracodawcami zagranicznymi mogą być uznawane za okresy zatrudnienia w rozumieniu art. 32 ust. 1, 2 i 4 ustawy z 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, pod warunkiem opłacenia składek w Polsce również na dobrowolne ubezpieczenie emerytalne i rentowe (art. 6 ust. 1 i 2 tej ustawy w związku z art. 7 pkt 3 ustawy z 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych), chyba że na podstawie umów o zatrudnieniu lub umów międzynarodowych pracownik został objęty ubezpieczeniem w trybie i na zasadach obowiązujących w państwie zatrudnienia lub określonych w umowach międzynarodowych (np. obowiązkiem podlegania ubezpieczeniu właściwemu dla pracowników pracodawcy zagranicznego w jego siedzibie za granicą lub w innym miejscu prowadzenia przez niego działalności).

Z tezy wyroku powyższego wynika, iż fakt podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu w Polsce może być korzystny dla ubezpieczonego.

Zgodnie z treścią art. 24 ust. 6 c, d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podatnik może zwrócić się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o zwrot nienależnie opłaconych składek.

W przedmiotowej sprawie problemem jest to, że składki zostały opłacone przez Panią jako tzw. składki na dobrowolne ubezpieczenie.

Z uwagi na powyższe we wniosku skierowanym do ZUS-u o zwrot nienależnie opłaconych składek powinna Pani powołać się na błąd oświadczenia woli. Na błędne poinformowanie pracownika ZUS, które przyczyniło się do poniesionych kosztów.

Innymi słowy powinna Pani powołać się na wadę oświadczenia woli, działanie pod wpływem błędu.

Zgodnie z treścią art. 84 Kodeksu cywilnego – w razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli.

Jeżeli jednak oświadczenie woli było złożone innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć; ograniczenie to nie dotyczy czynności prawnej nieodpłatnej.

Zgodnie z treścią art. 84 § 2 Kodeksu cywilnego – można powoływać się tylko na błąd uzasadniający przypuszczenie, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia tej treści (błąd istotny).

W treści pisma kierowanego do ZUS uprzejmie proszę napisać, iż „w chwili składania oświadczenia woli w kwestii przystąpienia do dobrowolnego ubezpieczenia emerytalnego i rentowego działała Pani pod wpływem błędu co do treści czynności prawnej, albowiem zgodnie z informacją, którą uzyskała Pani od pracownika ZUS, ubezpieczenie takie było ubezpieczeniem dla Pani koniecznym”.

W sytuacji gdy ZUS odmówi zwrotu nadpłaconych (nienależnie opłaconych) składek, niestety, ale pozostanie Pani wyłącznie droga postępowania sądowego.

ZUS winien udzielić odpowiedzi w terminie do jednego miesiąca. …   Przeczytaj pełną treść

… W kontekście artykułu z „Gazety Prawnej” oraz wyroku SN (sygn. akt II UPZ 1/10) proszę o wyjaśnienie, czy zatrudnienie kobiety (która wcześniej nie pracowała) w czasie trwania ciąży jako osoby współpracującej przez męża prowadzącego działalność gospodarczą będzie zapewniało jej po trzech miesiącach opłacania składek (wraz z dobrowolnym chorobowym) zasiłek chorobowy, a później zasiłek macierzyński. Czy ZUS może odmówić wypłacenia powyższych zasiłków?

(...) Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe osoby współpracującej

Osoby współpracujące nie podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu chorobowemu, ale osoby współpracujące, które podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu, mogą również dobrowolnie przystąpić do ubezpieczenia chorobowego. Ponieważ do takiego dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego Pana żona przystąpiła, zatem korzysta z uprawnień wynikających z ustawy zasiłkowej (m.in. prawo do zasiłku chorobowego, zasiłku macierzyńskiego).

Świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą przysługują osobom objętym ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa określonym w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887 z późn. zm.), zwanym dalej „ubezpieczonymi”.

Świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zwanego dalej „ubezpieczeniem chorobowym”, obejmują m.in. zasiłek chorobowy i zasiłek macierzyński.   Podstawa prawna: art. 1-2 ustawy z dnia z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267 ze zm.).

Ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego po:

• upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego – jeżeli podlega obowiązkowo temu ubezpieczeniu,
• lub po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego – jeżeli jest ubezpieczony dobrowolnie.

Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na ten temat – kliknij tutaj i zapytaj prawnika >>

Treści powiązane