Wprowadzenie działki do działalności gospodarczej

Czy wartość działki otrzymanej w darowiźnie może być kosztem uzyskania przychodu?

Zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn wolne od podatku jest nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych m.in. przez małżonka. W Pana przypadku nie istnieje obowiązek zgłoszenia, gdyż nabycie nastąpiło na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego. Pomijam fakt, iż obdarowanie samego siebie jest konstrukcją wielce wątpliwą.

Pyta Pan, czy wartość działki otrzymanej w darowiźnie może być kosztem uzyskania przychodu. Analogiczne problemy analizowane były przez organy podatkowe, zatem znany jest ich pogląd na sprawę.

Przykładowo organowi przedstawiono taki oto stan faktyczny: Pani X otrzymała od rodzica na podstawie umowy darowizny nieruchomość składającą się z kilku działek. Na działkach tych zamierza kolejno budować domy jednorodzinne, a następnie je sprzedawać jako przedsiębiorca. Wybudowane budynki stanowić będą części składowe działek, więc sprzedaż dotyczyć będzie gruntu wraz z budynkiem. Organ zapytano: „Czy możliwe jest zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wartości gruntu stanowiącego własność podatnika, nabytego w drodze darowizny przed rozpoczęciem prowadzenia działalności gospodarczej, następnie do tej działalności wniesionego jako towar handlowy?”

Organ wskazał (w piśmie z dnia 22 września 2008 r. Izba Skarbowa w Katowicach, sygn. IBPB1/415-490/08/ESZ), iż wartość gruntów, których wprowadzenie do działalności gospodarczej jako towar handlowy nastąpiło w drodze darowizny (nieodpłatnie), nie może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, uzasadniając, że:

Art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn

„W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (j.t. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny podlega podatkowi od spadków i darowizn. Zatem darowizna nieruchomości gruntowej podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Zgodnie natomiast z art. 2 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn. Tym samym nabycie przez wnioskodawczynię nieruchomości gruntowej w drodze darowizny nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wprowadzenie do działalności gospodarczej jako towar handlowy nieruchomości nabytej w drodze darowizny 

Biorąc powyższe po uwagę stwierdzić należy, iż skoro nabycie nieruchomości gruntowych, następnie wprowadzonych do działalności gospodarczej jako towar handlowy nastąpiło w drodze darowizny (nieodpłatnie), wartość tych gruntów nie może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, albowiem nie została spełniona jedna z przesłanek wynikająca z ww. art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – koszt nie został poniesiony. W wyniku powyższej darowizny obdarowana stała się jednak właścicielem otrzymanego towaru i nabyła prawo do jego rozporządzania. Wskazać również należy, że powołany przez wnioskodawczynię art. 23 ust. 1 pkt 45 lit. a) ww. ustawy nie ma zastosowania, bowiem nieruchomość gruntowa w prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej stanowi towar handlowy. Ponadto zauważyć należy, iż zgodnie z art. 22c ust. 1 powołanej ustawy grunty nie podlegają amortyzacji.”

W Pana przypadku trudno uznać, iż cała działka została Panu darowana – moim zdaniem, zakładając, że działka kosztowała Państwa przykładowo 100 000 złotych i aktem notarialnym darowizny weszła do Pańskiego majątku odrębnego, przynajmniej kwotę 50 000 należy uznać za poniesiony przez Pana koszt nabycia z tytułu ceny działki. Ta kwota, według mnie, w momencie sprzedaży mogłaby zostać uznana za koszt uzyskania przychodu. Niestety, większość organów podatkowych może nie podzielać mego punktu widzenia.

Dobrym posunięciem byłoby wystąpienie z wnioskiem o udzielenie indywidualnej interpretacji do Ministra Finansów – jest to jedyne wyjście zapewniające zabezpieczenie przed różnym interpretowaniem przepisów przez różne organy. Na udzielenie odpowiedzi organ ma 3 miesiące. Na ogół czas uzyskania odpowiedzi wynosi kilka tygodni. Wzór formularza znajduje się m.in. na stronach ministerstwa, zarówno w wersji do druku http://www.mf.gov.pl/_files_/podatki/ogolne_prawo_podatkowe/2009/ord-in.pdf jak i w wersji aktywnej http://www.mf.gov.pl/_files_/podatki/formularze_podatkowe/inne/ord-in.pdf. Obecnie obniżono opłatę za udzielenie wiążącej interpretacji, wynosi ona 40 zł od zagadnienia.