Czy dzieci dziedziczą długi po ojcu, który nie płacił alimentów?

Dziedziczenie praw i obowiązków majątkowych

Zgodnie z art. 922 Kodeksu cywilnego prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci mogą poprzez prawo spadkowe przejść na jego spadkobierców. Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które przechodzą z chwilą jego śmierci na spadkobierców, stanowią spadek w rozumieniu prawa cywilnego. Do spadku nie wchodzą prawa, które ustawodawca zastrzegł jako wygasające z chwilą śmierci uprawnionego. Są to prawa niedziedziczne.

Roszczenia i obowiązki alimentacyjne z uwagi na swój osobisty charakter nie wchodzą do spadku. Nie dotyczy to jedynie należności, które stały się wymagalne za życia uprawnionego i które zostały prawomocnie zasądzone i nie zostały zapłacone.

Długi spadkowe – długi alimentacyjne

Czyli obowiązek alimentacyjny nie podlega dziedziczeniu, gdyż wygasa z chwilą śmierci, ale dotyczy to jedynie alimentów na przyszłość, a nie dotyczy alimentów wymagalnych, ale jeszcze nieuiszczonych, które należą się uprawnionemu od spadkobierców zobowiązanego. Stanowią więc długi spadkowe i w chwili śmierci uprawnionego wchodząc do spadku po zmarłym.

W związku z powyższym długi alimentacyjne są dość specyficznie uregulowane w sytuacji ich dziedziczenia.

Zobowiązania wobec Funduszu Alimentacyjnego

W Pani sytuacji – gdzie alimenty opłacał ZUS (zapewne Fundusz Alimentacyjny), więc wobec tej instytucji powstało zadłużenie (zadłużenie wobec Państwa) zgodnie z art. 28 ust. 3 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, który poniżej cytuję w całości:

„1. W okresie, w którym osoba uprawniona otrzymuje świadczenia z funduszu alimentacyjnego, z kwoty uzyskanej z egzekucji od dłużnika alimentacyjnego organ prowadzący postępowanie egzekucyjne zaspokaja w następującej kolejności:

1) należności z tytułu świadczeń z funduszu alimentacyjnego wypłaconych osobie uprawnionej na podstawie ustawy – do ich całkowitego zaspokojenia,

2) należności powstałe z tytułu zaliczek alimentacyjnych wypłaconych osobie uprawnionej na podstawie ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej – do ich całkowitego zaspokojenia,

3) należności wierzyciela alimentacyjnego – do ich całkowitego zaspokojenia,

4) należności likwidatora funduszu alimentacyjnego powstałe z tytułu świadczeń alimentacyjnych wypłaconych na podstawie ustawy z dnia 18 lipca 1974 r. o funduszu alimentacyjnym – do ich całkowitego zaspokojenia
– po należnościach określonych w art. 1025 kolejność zaspokajania kosztów i należności z kwoty uzyskanej z egzekucji § 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, a przed należnościami określonymi w art. 1025 kolejność zaspokajania kosztów i należności z kwoty uzyskanej z egzekucji § 1 pkt 2–10 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego.

2. W przypadku, gdy w okresie wypłaty świadczenia z funduszu alimentacyjnego należności z tytułu świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego osobie uprawnionej nie zostaną zaspokojone, po zaprzestaniu wypłaty świadczenia organ prowadzący postępowanie egzekucyjne zaspokaja w następującej kolejności:

1) należności wierzyciela alimentacyjnego – do wysokości zasądzonych miesięcznie świadczeń,

2) należności z tytułu świadczeń z funduszu alimentacyjnego wypłaconych osobie uprawnionej na podstawie ustawy – do ich całkowitego zaspokojenia,

3) należności powstałe z tytułu zaliczek alimentacyjnych wypłaconych osobie uprawnionej na podstawie ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej – do ich całkowitego zaspokojenia,

4) należności wierzyciela alimentacyjnego – do ich całkowitego zaspokojenia,

5) należności likwidatora funduszu alimentacyjnego powstałe z tytułu świadczeń alimentacyjnych wypłaconych na podstawie ustawy z dnia 18 lipca 1974 r. o funduszu alimentacyjnym – do ich całkowitego zaspokojenia
– po należnościach określonych wart. 1025 kolejność zaspokajania kosztów i należności z kwoty uzyskanej z egzekucji § 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, a przed należnościami określonymi wart. 1025kolejność zaspokajania kosztów i należności z kwoty uzyskanej z egzekucji § 1 pkt 2–10 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego.

3. W przypadku śmierci dłużnika alimentacyjnego należności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 2 i 4, wygasają”.

Zobowiązania wobec Funduszu Alimentacyjnego wygasają wraz ze śmiercią dłużnika. Oznacza to, że takiego długu nie odziedziczą spadkobiercy, a więc między innymi dzieci dłużnika.