Członek rady nadzorczej prokurentem spółki

Zgodnie z art. 109(1) § 1 Kodeksu cywilnego¹ prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Zgodnie z art. 109² prokura powinna być pod rygorem nieważności udzielona na piśmie, a prokurentem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych.

Natomiast rada nadzorcza zgodnie z art. 219 § 1 Kodeksu spółek handlowych² jest organem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, który sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności, przy czym zgodnie z art. 219 § 5 K.s.h. każdy członek rady nadzorczej może samodzielnie wykonywać prawo nadzoru, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.

Mając na uwadze cele, jakie spełniać mają rada nadzorcza i prokurenci w spółce z o.o., trudno wyobrazić sobie pogodzenie sprawowania funkcji członka rady nadzorczej i prokurenta jednocześnie przez jedną osobę. Ze względu bowiem na szeroki zakres kompetencji, jakie posiada prokurent, powinien być on poddany kontroli i nadzorowi, a niedopuszczalna jest sytuacja, w której byłby on jednocześnie osobą nadzorującą, jak i byłby temu nadzorowi poddany (czyli byłby jednocześnie prokurentem i członkiem rady nadzorczej).

Dlatego też zasada niepołączalności funkcji członka rady nadzorczej i prokurenta została wprost wyrażona w art. 214 § 1 Kodeksu spółek handlowych, zgodnie z którym członek zarządu, prokurent, likwidator, kierownik oddziału lub zakładu oraz zatrudniony w spółce główny księgowy, radca prawny lub adwokat nie może być jednocześnie członkiem rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej.

Powołanie prokurenta na członka rady nadzorczej jest więc z mocy prawa nieważne, podobnie jak udzielenie członkowi rady nadzorczej prokury. Oczywiście nie jest wykluczone, aby prokurent został powołany do rady nadzorczej, jeżeli przed powołaniem prokura zostanie odwołana. Podobnie jest w przypadku odwrotnym – można udzielić prokury osobie, która była członkiem rady nadzorczej, jeżeli przed udzieleniem prokury z funkcji tej ta osoba ustąpiła.

__________________________

¹ Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.)

² Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1030, z późn. zm.)

Stan prawny obowiązujący na dzień 15.09.2015