Autocasco

Co to jest autocasco? Autocasco (skrót AC) jest to dobrowolne ubezpieczenie majątkowe dotyczące zniszczeń, uszkodzeń i kradzieży od pojazdu mechanicznego. Ubezpieczenie autocasco ma na celu rekompensatę finansową.

… Z dachu mojego domu spadł śnieg i uszkodził samochód firmowy, którego jestem użytkownikiem, zdarzyło się to przed niespełna miesiącem, przy pierwszym tej zimy dużym opadzie śniegu. Samochód ma autocasco, PZU od razu zgodziło się na wypłatę odszkodowania, więc szkoda została naprawiona i częściowo pokryta przez PZU. Jednak PZU zwleka z wypłatą całego odszkodowania firmie, która dokonała naprawy, tłumacząc to faktem, iż ja zwlekam z przesłaniem im dokumentu (aktu notarialnego) potwierdzającego, kto jest właścicielem domu, z którego spadł śnieg. Co ciekawe, PZU swych żądań nie formułuje na piśmie (nie otrzymałem żadnego), a jedynie dzwoniono do mnie kilka razy w tej sprawie. Między innymi dlatego nie wysłałem tego dokumentu, bo uważam, że na podstawie telefonu nie mam obowiązku nikomu go przesyłać. Proszę o potwierdzenie, czy mam w tym względzie słuszność, czy jednak muszę wysłać ten dokument? Czy PZU może odmówić wypłaty całej sumy odszkodowania, mimo iż samochód ma autocasco? Czy PZU może domagać się ode mnie, abym pokrył tę szkodę? W załączniku przesyłam Ogólne warunki ubezpieczenia.

Odpowiadając na Pańskie pytania, wpierw poruszyć należy kwestię możliwości po stronie PZU domagania się od sprawcy szkody zwrotu kwoty, jaką PZU ewentualnie wypłaci tytułem odszkodowania.

Uprawnienie takie po stronie PZU istnieje i ma ono swoją podstawę w przepisie art. 828 Kodeksu cywilnego, jak również i w treści samych Ogólnych warunków ubezpieczenia, gdzie w § 28 ust. 1 wskazuje się, iż „z chwilą wypłaty odszkodowania roszczenia Ubezpieczonego przeciwko osobie odpowiedzialnej za szkodę przechodzą na PZU S.A. do wysokości zapłaconego odszkodowania”. Jeżeli PZU S.A. pokrył tylko część szkody, ubezpieczonemu przysługuje pierwszeństwo zaspokojenia roszczeń co do pozostałej części szkody.

Zatem jeżeli PZU wypłaci całość lub choćby część odszkodowania i zarazem uzna, iż za powstałą szkodę odpowiada Pan jako właściciel domu, z którego spadł śnieg, uszkadzając pojazd, to będzie mógł wystąpić wobec Pana o zwrot wypłaconej kwoty. W tym miejscu zaznaczyć można także, iż aby móc mówić o Pańskiej odpowiedzialności za powstałą szkodę, PZU musiałoby wpierw udowodnić Pana winę w jej spowodowaniu, a zatem winę w nienależytym utrzymaniu należących do Pana budynków poprzez ich nieodśnieżenie w sytuacji, w której obowiązek taki na Panu spoczywał, a zalegający śnieg realnie zagrażał bezpieczeństwu ludzi i rzeczy przebywających w jego okolicach.

Jeżeli zaś chodzi o kwestię wypłaty całego lub częściowego odszkodowania przez PZU, to przytoczyć w tym miejscu należy § 31 Ogólnych warunków ubezpieczenia AC, zgodnie z którymi „po powstaniu szkody Ubezpieczony, Ubezpieczający lub osoba uprawniona do korzystania z pojazdu zobowiązani są:

1. zgłosić szkodę na piśmie, niezależnie od dokonania telefonicznego zawiadomienia;
2. przedstawić posiadane dowody dotyczące powstania szkody i poniesionych kosztów;
3. ułatwić PZU S.A. lub służbom działającym na jego zlecenie ustalenie okoliczności i rozmiaru szkody;
4. umożliwić PZU S.A. uzyskanie niezbędnych informacji i oświadczeń od osoby korzystającej z pojazdu w chwili powstania szkody;
5. udzielić wszelkiej pomocy w dochodzeniu przez PZU S.A. roszczeń przeciwko sprawcy szkody”.

Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na ten temat – kliknij tutaj i zapytaj prawnika >>

Izabela Nowacka-Marzeion

Opisz swój problem prawny... Zapytaj prawnika »

»Wybrane opinie klientów

wszystkie

… Wyrok z dnia 10 grudnia 2003 r. Sąd Najwyższy V CK 90/03 OSNC 2005/1/11, Biul.SN 2004/5/8, M.Prawn. 2004/16/756

Postanowienie ogólnych warunków ubezpieczenia autocasco, według którego ubezpieczeniem nie są objęte szkody spowodowane kradzieżą szczególnie zuchwałą, jeżeli była ona następstwem rażącego niedbalstwa właściciela pojazdu, nie wyłącza odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń, gdy w określonych okolicznościach zapłata odszkodowania odpowiada zasadom współżycia społecznego (art. 827 § 1 k.c.).

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Piotra S. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń S.A. w W. - Inspektoratowi w O. o zapłatę, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 10 grudnia 2003 r. kasacji powoda od wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 16 października 2002r.
uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Apelacyjnemu we Wrocławiu do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego. 

Wyrokiem z dnia 16 października 2002 r. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu oddalił apelację powoda Piotra S. od wyroku Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 20 czerwca 2002 r., którym oddalone zostało powództwo wytoczone przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń S.A. w W., Inspektorat w O. o zasądzenie - z tytułu ubezpieczenia autocasco - odszkodowania za skradziony samochód marki "Audi".

(...) Samochód toyota zjechał na prawy pas drogi i stanął na poboczu. Powód zatrzymał się, wysiadł z samochodu, pozostawiając kluczyki w stacyjce i włączony silnik. Gdy oglądał uszkodzenia swego samochodu, samochód ten nagle odjechał. Powód uświadomił sobie, że jest to zaplanowana akcja przestępców i rzucił się na kierowcę samochodu toyota, który wsiadał do swego samochodu, ale ten odepchnął go i odjechał. Samochód powoda wyposażony był w system nawigacji satelitarnej GPS i nawigator systemu zlokalizował oraz podał miejsce, w którym samochód się znajduje. Podjęte przez policję poszukiwania nie przyniosły jednak rezultatu.

W tych okolicznościach Sąd Apelacyjny uznał, że w sytuacji, w której znalazł się powód, jego zachowanie było rażąco niedbałe. Stosownie do § 9 ust. 1 pkt 10 lit. b ogólnych warunków ubezpieczenia autocasco, mających zastosowanie w sprawie, ubezpieczeniem nie są objęte szkody, powstałe wskutek kradzieży albo zaboru pojazdu w celu krótkotrwałego użycia, w przypadku niezabezpieczenia pojazdu w sposób przewidziany w konstrukcji i nieuruchomienia wszystkich urządzeń zabezpieczających pojazd przed kradzieżą, stanowiących wymóg do zawarcia umowy ubezpieczenia, przy czym ograniczenie to nie dotyczy m.in. kradzieży szczególnie zuchwałej, jeżeli nie była ona następstwem rażącego niedbalstwa właściciela pojazdu lub innej osoby upoważnionej do użytkowania pojazdu.

Wyrok wymieniony na wstępie powód zaskarżył kasacją, zarzucając naruszenie prawa materialnego - art. 805 i 827 § 1 k.c., art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej (jedn. tekst: Dz. U. z 1996 r. Nr 11, poz. 62 ze zm.) i art. 1 Protokołu nr 1 do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka przez błędną ich wykładnię, oraz naruszenie przepisów postępowania - art. 233 § 1 i art. 385 k.p.c. Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi drugiej instancji do ponownego rozpoznania, względnie jego zmianę i uwzględnienie powództwa. 

Sąd Najwyższy zważył, co następuje: (...)
W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalony jest pogląd, wyrażony na tle ogólnych warunków ubezpieczenia autocasco wyłączających spod tego ubezpieczenia szkody powstałe wskutek kradzieży pojazdu w przypadku niezabezpieczenia go w sposób przewidziany w jego konstrukcji, że wymienione wymaganie zabezpieczenia nie odnosi się do sytuacji, w której kierowca po opuszczeniu pojazdu znajduje się w jego bezpośredniej bliskości, w związku z czym ma nad pojazdem osobisty nadzór (zob. np. wyroki z dnia 10 grudnia 1986 r., II CR 400/86, OSNCP 1988, nr 4, poz. 48, z dnia 27 kwietnia 2001 r., III CKN 300/00, OSNC 2001, nr 12, poz. 182 oraz z dnia 17 grudnia 1998 r., I CKN 941/97, nie publ.).

Pogląd ten należy odpowiednio odnieść także do przewidzianego przez ogólne warunki ubezpieczenia obowiązku uruchomienia wszystkich urządzeń zabezpieczających pojazd przed kradzieżą. Znajduje on pełne zastosowanie również do § 9 ust. 1 pkt 10 lit. b - stanowiących integralną część umowy łączącej strony - ogólnych warunków ubezpieczenia autocasco, zatwierdzonych uchwałą nr UZ/109/94 z dnia 25 listopada 1994 r. zarządu PZU S.A., ze zmianami zatwierdzonymi późniejszymi uchwałami tego organu, z których ostatnią jest uchwała nr UZ/47/2000 z dnia 1 marca 2000 r. (dalej: "o.w.u.a.").

W konsekwencji, zasada, którą wyraża to postanowienie, a mianowicie wyłączenie spod ubezpieczenia autocasco szkód powstałych wskutek kradzieży albo zaboru pojazdu w celu krótkotrwałego użycia w przypadku niezabezpieczenia pojazdu w sposób przewidziany w konstrukcji i nieuruchomienia wszystkich urządzeń zabezpieczających pojazd przed kradzieżą, nie obejmuje szkód wyrządzonych w sytuacji, w której kierowca znajduje się w jego bezpośredniej bliskości i ma nad nim osobisty nadzór, bez względu na to, czy zabezpieczył pojazd w sposób przewidziany w konstrukcji i czy uruchomił wszystkie urządzenia zabezpieczające pojazd przed kradzieżą.

Zgodnie z zasadami logicznego rozumowania, zdanie drugie § 9 ust. 1 pkt 10 lit. b o.w.u.a., wyłączające wymienioną zasadę, nie może dotyczyć przypadków, do których, niezależnie od tego wyłączenia, i tak nie ma ona zastosowania. Skoro więc według ustaleń stanowiących podstawę zaskarżonego wyroku, samochód powoda został skradziony w sytuacji, w której powód znajdował się w jego bezpośredniej bliskości i miał nad nim osobisty nadzór, okoliczność, że nie zabezpieczył on pojazdu w sposób przewidziany w konstrukcji i nie uruchomił wszystkich urządzeń zabezpieczających pojazd przed kradzieżą, nie wyłącza doznanej przez niego szkody spod ubezpieczenia.

(...) W związku z zarzutem kasacji należy stwierdzić, że art. 827 § 1 k.c. w części dotyczącej ubezpieczenia mienia, a więc i ubezpieczenia autocasco, jest przepisem bezwzględnie obowiązującym. Jedynie w ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej można w drodze umowy ustalić inne zasady odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń, aniżeli określone w tym przepisie (art. 827 § 2 k.c.). Omawiany przepis zwalnia zakład ubezpieczeń od odpowiedzialności tylko wówczas, gdy ubezpieczający albo osoba, z którą ubezpieczający pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym lub za którą ponosi odpowiedzialność, wyrządziła szkodę umyślnie.

Zwolnienie to nie obejmuje przypadku wyrządzenia przez wymienione osoby szkody działaniem (zaniechaniem), które jest rażącym niedbalstwem. Jedynie - jak stanowi powołany przepis - w razie rażącego niedbalstwa odszkodowanie nie należy się, chyba że zapłata odszkodowania odpowiada w danych okolicznościach zasadom współżycia społecznego albo interesom gospodarki narodowej. Zdanie drugie § 9 ust. 1 pkt 10 lit. b o.w.u.a., rozumiane tak, aby pozostawało w zgodzie z art. 827 § 1 k.c., oznaczać więc może tylko tyle, że w przypadku szczególnie zuchwałej kradzieży samochodu, jeżeli była ona następstwem rażącego niedbalstwa właściciela pojazdu lub innej osoby upoważnionej do użytkowania pojazdu, postanowienie to nie wyłącza odpowiedzialności pozwanego za szkodę, gdy w zaistniałych okolicznościach zapłata tego odszkodowania odpowiada zasadom współżycia społecznego (art. 827 § 1 zdanie drugie k.c.).

Uznanie, że kradzież samochodu powoda była następstwem jego rażącego niedbalstwa, wymagało zatem rozważenia, czy ze względu na okoliczności danego przypadku zasady współżycia społecznego nie uzasadniają zapłaty odszkodowania przez pozwanego. Wydanie zaskarżonego wyroku nie zostało jednakże poprzedzone takim rozważeniem. …   Przeczytaj pełną treść

… Dwa tygodnie temu skradziono mój samochód, który posiadał polisę AC (autocasco). Ubezpieczyciel, aby wypłacić mi odszkodowanie, wymaga ode mnie m.in. decyzji o wyrejestrowaniu pojazdu, którą mogę otrzymać dopiero, gdy policja zakończy sprawę (a to, jak wiadomo, może trochę potrwać). Czy firma ubezpieczeniowa nie powinna mi niezależnie od tego wypłacić pieniędzy w ciągu 30 dni od zgłoszenia kradzieży? Jakich dokumentów zgodnie z prawem może wymagać?

W przypadku ubezpieczeń dobrowolnych, np. autocasco, OC przewoźnika czy też OC w życiu prywatnym, termin zakończenia likwidacji szkody regulowany jest przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 817 Kodeksu cywilnego „ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie 30 dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody”. Zgodnie z § 3 przywołanego artykułu „umowa ubezpieczenia (np. negocjowana indywidualnie) lub ogólne warunki ubezpieczenia mogą przewidywać inne terminy, lecz tylko takie, które są korzystniejsze dla uprawnionego do odszkodowania, niż terminy określone w przepisach kodeksu cywilnego”. Zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz. 1151 z późn. zm.) „jeżeli zakład ubezpieczeń nie zachowa terminu wypłaty odszkodowania przewidzianego w umowie, lub też w kodeksie cywilnym, jest zobowiązany do pisemnego zawiadomienia osoby zgłaszającej roszczenie o odszkodowanie o przyczynach niemożności zaspokojenia zgłaszanych roszczeń”. …   Przeczytaj pełną treść

Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na ten temat – kliknij tutaj i zapytaj prawnika >>

Treści powiązane