Agent celny i umowa o zakazie konkurencji

Z przedstawionego stanu faktycznego sprawy wynika, że poszukuje Pan informacji o konsekwencjach zawarcia umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy.

Na marginesie zaznaczę, iż odpowiedź byłaby bardziej konkretna, gdyby przedstawił Pan treść zawartej umowy o zakazie konkurencji, gdyż wtedy można byłoby ocenić jej skuteczność i moc prawną, a także – ewentualne konsekwencje. W związku z faktem, iż nie posiadam tej umowy, odniosę się tylko teoretycznie do jej skutków.

Tematykę zakazu konkurencji reguluje rozdział IIa ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (w skrócie K.p.). Zgodnie z art. 101¹ tejże ustawy „w zakresie określonym w odrębnej umowie, pracownik nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność (zakaz konkurencji)”. Przepis ten stanowi o zakazie działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy w okresie trwania stosunku pracy.

Art. 101² K.p. reguluje sytuację zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy.

„Art. 101². § 1. Przepis art. 101¹ § 1 stosuje się odpowiednio, gdy pracodawca i pracownik mający dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, zawierają umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. W umowie określa się także okres obowiązywania zakazu konkurencji oraz wysokość odszkodowania należnego pracownikowi od pracodawcy, z zastrzeżeniem przepisów § 2 i 3”.

Z analizy powyższych artykułów wynika, iż przy spełnieniu warunków z tych przepisów można zawrzeć umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. Warunki te są następujące:

1. pracownik musi mieć dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę (niewątpliwie posiada Pan informacje, których wykorzystanie może narazić na szkodę byłego pracodawcę);
2. umowa musi wskazywać czas trwania zakazu (jeśli mamy do czynienia z umową bezterminową, to jest ona nieważna, a tym samym zakaz nie istnieje);
3. umowa musi określać wysokość odszkodowania dla pracownika za niepodejmowanie działań konkurencyjnych (w razie braku wskazania wielkości odszkodowania należy się odszkodowanie w wielkości wynikającej z Kodeksu pracy).

Artykuł 101² § 2 podaje, że „zakaz konkurencji, o którym mowa w § 1, przestaje obowiązywać przed upływem terminu, na jaki została zawarta umowa przewidziana w tym przepisie, w razie ustania przyczyn uzasadniających taki zakaz lub niewywiązywania się pracodawcy z obowiązku wypłaty odszkodowania”.

Z kolei w art. 101² § 3 wskazano, iż „odszkodowanie, o którym mowa w § 1, nie może być niższe od 25% wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji; odszkodowanie może być wypłacane w miesięcznych ratach. W razie sporu o odszkodowaniu orzeka sąd pracy”.

Reasumując, gdyby założyć, iż zawarł Pan skuteczną umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy, jeśli nie upłynął jeszcze okres jej trwania, to zamierzone przez Pana działanie – w mojej ocenie – można potraktować jako naruszenie klauzuli konkurencyjnej. Powinien Pan ustalić, jaką zawarł Pan umowę, do kiedy obowiązuje zakaz, ewentualnie – zażądać odpowiedniego odszkodowania lub spróbować rozwiązać taką umowę. Jednakże by podjąć takie działania, musi Pan znać treść zawartej umowy.