
Indywidualne Porady Prawne
Zachowek to jedno z najważniejszych pojęć prawa spadkowego. Ta instytucja prawna ma czynić zadość osobom najbliższym, które spadkodawca zdecydował się pominąć w testamencie lub znacznie uszczuplił ich udział spadkowy. Zachowek wyraża stanowisko ustawodawcy, że każdy człowiek w razie śmierci ma moralny obowiązek pozostawienia choćby części majątku swym najbliższym.
Tak więc pominiętym w testamencie spadkobiercom ustawowym przysługuje roszczenie o zapłatę określonej sumy pieniężnej – to właśnie zachowek. Obowiązek ten nie może powstać prędzej niż z chwilą śmierci spadkodawcy. Roszczenie o zachowek powstaje tylko wtedy, gdy uprawniony nie otrzymał go w innej postaci niż powołanie do dziedziczenia.
Roszczenie o zachowek nie jest roszczeniem bezwzględnym. Czyli spadkobierca ustawowy, który nie otrzymał należnej mu części spadku, może, ale nie musi, upomnieć się o zachowek. Ma na to 5 lat od chwili otwarcia spadku.
Uprawnionymi do zachowku są zstępni (czyli dzieci, wnuki, prawnuki), małżonek oraz rodzice spadkodawcy, jeśli byliby powołani do spadku z ustawy.
Jest roszczenie – kto zatem jest zobowiązany do zapłaty zachowku? Zachowku można żądać od spadkobierców powołanych do dziedziczenia na mocy testamentu, a także od osób, na rzecz których spadkodawca ustanowił zapis windykacyjny oraz od obdarowanych darowizną doliczaną do spadku.
Generalnie wysokość zachowku wynosi połowę wartości udziału spadkowego, jaki by przypadał uprawnionemu przy dziedziczeniu ustawowym. Jeżeli jednak uprawniony do zachowku jest trwale niezdolny do pracy albo jest małoletni, wówczas zachowek wynosi dwie trzecie wartości udziału spadkowego.
Przy obliczaniu zachowku nie uwzględnia się zapisów zwykłych i poleceń, natomiast dolicza się do spadku darowizny oraz zapisy windykacyjne dokonane przez spadkodawcę.
Jeśli chodzi o darowizny, to generalnie nie dolicza się do spadku dwóch rodzajów darowizn:
Tak, jak to zostało powiedziane na początku, zachowek ma czynić zadość najbliższym, pozbawionym przez spadkodawcę należnej części spadku. Jednak często wypłata zachowku staje się ciężarem nie do udźwignięcia dla spadkobierców czy obdarowanych. Każdy z nas, myśląc o przekazaniu swego majątku, powinien wysilić się na pewną dalekowzroczność, aby majątek nie stał się zarzewiem konfliktu i problemów finansowych w rodzinie. W tak istotnych sprawach warto zawczasu zasięgnąć rady prawnika specjalizującego się w prawie spadkowym.
Ilość: 289 | Wyświetlono: 81-100 |
Kilka lat przed śmiercią mama przepisała na mnie członkostwo w spółdzielni, czyli wkład, który przed laty wpłacili rodzice. Po roku wykupiłam mieszkanie. Mama zmarła, nie zostawiła testamentu. Teraz mieszkanie wynajmuję. Czy mam jakieś zobowiązania...
Moi rodzice posiadali mieszkanie oraz murowany garaż. Pięć lat temu ojciec zmarł. Za jego życia rodzice spisali oddzielnie jedno na drugiego testamenty, gdzie wzajemnie sobie przekazali obie nieruchomości. Jestem jedynym bliskim mojej mamy, ponieważ mój brat nie żyje od 20 lat. Brat...
Przed 20 laty tata i jego dwaj bracia przekazali mi aktem notarialnym w darowiźnie nieruchomość (dom i działkę), której byli współwłaścicielami. Chcieli mi się tą darowizną odwdzięczyć za opiekę nad ich siostrą w czasie jej ciężkiej choroby. Obecnie tata chciałby spisać...
Teściowie przekazali aktem darowizny mieszkanie oraz dom z gospodarstwem rolnym dwóm synom (w tym mojemu mężowi). Wiemy, że teść ma dwoje dzieci pozamałżeńskich, którym dał swoje nazwisko. Jak skutecznie wydziedziczyć tamte dzieci, z którymi teść...
Ponad 20 lat temu mama darowała mi mieszkanie. Mieszkam z nią w tym mieszkaniu i opiekuję się nią. Mam brata, który na pewno będzie żądał ode mnie zachowku. Czy zachowek będzie mu się należał po śmierci mamy za to darowane mieszkanie? Nie mam żadnych oszczędności i nie jestem...
Moja mama miała dwa mieszkania, jedno z nich przekazała aktem notarialnym swojemu najstarszemu wnukowi (mojemu siostrzeńcowi) – upływa właśnie 5 lat od tego zapisu w formie darowizny. Mojemu synowi mama chce przekazać mieszkanie, w którym obecnie oboje mieszkają. Napisała...
Moja mama ma drugiego męża, mają wspólne dziecko – 20-letnią córkę, czyli mam przyrodnią siostrę. Mama z ojczymem przepisali notarialnie mieszkanie własnościowe siostrze. Nie wiem, czy sporządzili też testament. Czy należy mi się jakaś część (spłata) tego mieszkania...
Czy proces o zachowek może się rozpocząć przed wydaniem prawomocnego postanowienia o ważności testamentu? O zachowek wystąpiły wnuki wydziedziczonej córki, która zmarła kilka dni przed ogłoszeniem postanowienia, które potwierdzało ważność testamentu.
W 1989 r. moi rodzice przepisali na mnie i na męża gospodarstwo rolne; w akcie notarialnym napisano, że przekazanie zawarte jest na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 1982 o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz ustanowiona zostaje dożywotnia służebność dwóch pomieszczeń i 30...
Kilka lat temu pomogłem babci w wykupie mieszkania, tj. załatwiłem wszystkie formalności i ze swoich środków zapłaciłem kwotę wykupu (nie wziąłem na to od babci żadnego potwierdzenia). Rok później babcia przepisała na mnie to mieszkanie w formie darowizny. Kolejny rok później...
Za kilka dni w sądzie jest odczytanie testamentu mojego wujka. Wujek był mężem siostry mojej mamy. Ciotka już też nie żyje, nie mieli dzieci i z tego co się orientuję wujek cały majątek przepisał na mojego brata. Moja mama też nie żyje. Czy należą mi się jakieś pieniądze po...
Moja teściowa wyszła drugi raz za mąż. Jej mąż, w testamencie, zapisał jej cały swój majątek, pomijając swego jedynego syna z poprzedniego małżeństwa. Mąż teściowej zmarł w 2009 roku. Testament został otwarty w 2009 roku. Syn zmarłego założył w sądzie sprawę,...
Jestem wydziedziczoną córką, ojca nie znałam, bo sobie tego nie życzył. Po odczytaniu w sądzie jego testamentu dowiedziałam się, że moje dzieci nie są wydziedziczone, bo zapewne ojciec się niedoinformował i nie wiedział, że ich też trzeba. Tym sposobem dwójka moich dorosłych...
Zmarła pozostawiła po sobie testament, w którym całość majątku przekazała mężowi i synowi, natomiast drugiego syna wydziedziczyła. Uczyniła też zapis na rzecz swojej wnuczki (córki wydziedziczonego) – zobowiązała dziedziczącego syna do wypłaty wnuczce kwoty 50 tys. zł...
Teściowa przepisała nieruchomość na mojego męża, a brat przez 25 udawał, że nie chce spłaty, a tym samym wychodzi na to, że wykorzystywał rodzinę, biorąc różne dobra w tym czasie. Później moja teściowa wpadła na pomysł i zawarła z nim umowę ustną, że spłaci...
Dwa i pół roku temu zmarł mój ojciec; był zamożnym człowiekiem. Chciałbym sprawdzić, czy należy mi się spadek lub zachowek. Ojciec był powtórnie żonaty. Z bliskich mojemu ojcu po jego śmierci pozostała żona (moja macocha), ich wspólna córka (czyli moja siostra przyrodnia)...
Kilka lat temu babcia przepisała mi i mojemu bratu nieruchomość. W akcie jest adnotacja jesteśmy zwolnieni z obowiązku zaliczenia darowizny objętej tym aktem na schedę spadkową. W domu tym syn babci może mieszkać do śmierci – zgodnie z umową...
Mama ma 5 dorosłych dzieci. Trójce z nich pomagała finansowo przez wiele lat, przekazując również nieruchomości, na co niestety raczej nie ma potwierdzenia. Teraz chciałaby zabezpieczyć prawnie pozostałą dwójkę – chodzi o kilka mieszkań –...
Razem z moim partnerem życiowym kupiliśmy dom – nie jesteśmy jeszcze małżeństwem. Każde z nas włożyło swój wkład. Mamy dwoje wspólnych dzieci, ale partner posiada dorosłego syna z poprzedniego związku. On ma bardzo roszczeniowy stosunek do ojca i wiem, że gdyby mój...
Moja mama zmarła 10 lat temu. Była głównym najemcą mieszkania komunalnego. W mieszkaniu tym zameldowana była moja siostra, która po śmierci mamy wykupiła je na własność. O niczym nie informując mnie oraz brata, w tym roku siostra mieszkanie to sprzedała. Czy w takim wypadku mamy...
Indywidualne Porady Prawne
Masz problem z prawem spadkowym? Opisz swój
problem i zadaj pytania. (zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje) |
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale