Zawieszenie prawa jazdy ze względu na stan zdrowia

Zawieszenie uprawnień do kierowania pojazdami z powodu choroby

Niestety lekarz medycyny pracy może mieć rację w zaprezentowanym przez Pana sposobie interpretowania przepisów. Podejrzewam, że w Pana przypadku chodzi o padaczkę, gdyż w tym zakresie przewidziany jest przez przepisy okres 2 lat.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 lipca 2014 r. w sprawie badań lekarskich osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami i kierowców zawiera w swoim załączniku „Szczegółowe warunki badania lekarskiego w zakresie układu nerwowego”, w tym padaczki. Wskazuje się, że w przypadku schorzeń neurologicznych może być wymagana opinia lekarza neurologa, w przypadku padaczki opinia lekarza neurologa jest konieczna.

W przypadku wystąpienia u osoby ubiegającej się o wydanie lub posiadającej prawo jazdy innej utraty świadomości, zaburzenia świadomości lub napadowych zaburzeń ruchowych o symptomatologii padaczkowej, konieczne jest dokonanie oceny, z uwzględnieniem ryzyka ponownego wystąpienia tych zaburzeń podczas kierowania pojazdami. Lekarz neurolog określa wymagania dotyczące dalszej obserwacji lekarskiej oraz może wskazać okres, w którym osoba posiadająca prawo jazdy nie może kierować pojazdami.

Ubieganie się o wydanie prawa jazdy przez osobę u której rozpoznano padaczkę

U osoby, u której rozpoznano padaczkę i przyjmującej leki przeciwpadaczkowe, ubiegającej się o wydanie lub posiadającej prawo jazdy kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E lub T, można orzec brak przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami, jeżeli osoba ta przedstawi opinię lekarza neurologa potwierdzającą brak napadów padaczkowych w ciągu ostatnich dwóch lat leczenia oraz pod warunkiem późniejszego przeprowadzania badań kontrolnych co pół roku przez okres dwóch kolejnych lat, następnie co rok przez kolejne trzy lata, a następnie w zależności od wskazań lekarza neurologa.

W przypadku odstawienia leczenia przez osobę, o której mowa powyżej, kierowanie pojazdami jest przeciwwskazane od początku odstawienia leczenia do upływu 6 miesięcy od dnia zaprzestania leczenia. Po tym okresie osoba ta podlega regularnym kontrolnym badaniom przez lekarza neurologa, co pół roku przez okres dwóch lat, następnie co rok przez kolejne trzy lata, a następnie w zależności od wskazań lekarskich. Opinię lekarza neurologa osoba badana przedstawia uprawnionemu lekarzowi.

W przypadku zmiany leczenia lekarz neurolog może wskazać okres, w którym osoba, o której mowa powyżej, nie może kierować pojazdami.

W przypadku wystąpienia pierwszego lub pojedynczego nieprowokowanego napadu o symptomatologii padaczkowej orzeka się brak przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami przez osobę ubiegającą o wydanie lub posiadającą prawo jazdy kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E lub T, jeżeli osoba ta przedstawi opinię lekarza neurologa potwierdzającą sześciomiesięczny okres bez napadów.

W przypadku wystąpienia prowokowanego napadu padaczkowego wywołanego rozpoznawalnym czynnikiem prowokującym, którego wystąpienie podczas kierowania pojazdami jest mało prawdopodobne, można orzec brak przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami przez osobę ubiegającą o wydanie lub posiadającą prawo jazdy kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E lub T, jeżeli wskazuje na to przedłożona przez osobę badaną opinia lekarza neurologa.

Osobie ubiegającej się o wydanie lub posiadającej prawo jazdy kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E lub T, która nie miała napadów padaczkowych poza napadami padaczkowymi podczas snu lub nie miała napadów poza napadami padaczkowymi, co do których wykazano, że nie wpływają na świadomość i nie powodują żadnego upośledzenia czynnościowego, można orzec brak przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami, pod warunkiem, że ustalono obecność tego wzorca objawów w okresie nie krótszym niż dwa lata wymaganym w przypadku padaczki bez napadów padaczkowych. Jeżeli osoba badana miała ataki lub napady jakiegokolwiek innego rodzaju można orzec brak przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami pod warunkiem, że upłynął roczny okres bez kolejnego ataku lub napadu padaczkowego i po przedstawieniu opinii lekarza neurologa.

Padaczka u osób niewymagających leczenia farmakologicznego nie stanowi uzasadnienia orzeczenia istnienia przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami przez osobę ubiegającą się o wydanie lub posiadającą prawo jazdy kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E lub T po upływie jednego roku bez kolejnych napadów, pod warunkiem przedstawienia opinii lekarza neurologa oraz przeprowadzania regularnych kontrolnych badań lekarskich przez okres przynajmniej pięciu lat.

W przypadku osoby:

„1) ubiegającej się o wydanie lub posiadającej: prawo jazdy kategorii C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E lub pozwolenie na kierowanie tramwajem,

2) podlegającej badaniom na podstawie art. 39j ust. 1 albo art. 39m ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym,

3) występującej o zezwolenie na kierowanie pojazdem uprzywilejowanym lub przewożącym wartości pieniężne albo o przedłużenie ważności tego zezwolenia,

4) o której mowa w art. 34 ust. 1, art. 60 lub art. 117 ust. 4 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami

– u której rozpoznano padaczkę lub wystąpił napad o symptomatologii padaczkowej, orzeka się istnienie przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania tymi pojazdami”.

Jeżeli u osoby, o której mowa w ust. 13, wystąpił napad o symptomatologii padaczkowej, która wykaże co najmniej 10-letni okres bez konieczności leczenia farmakologicznego i bez napadu o symptomatologii padaczkowej, można orzec brak przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami po przedstawieniu opinii lekarza neurologa.

Proszę zauważyć, że są różne możliwości do orzeczenia braku przeciwwskazań zdrowotnych, a ponadto organ może nie wiedzieć, od jakiego czasu Pan się leczy, lub nie leczy, u neurologa, gdyż osoba badana przedstawia uprawnionemu lekarzowi (orzecznikowi) opinię lekarza neurologa w formie karty konsultacyjnej neurologicznej, według wzoru.

Tak więc przepisy, które obowiązywały w Polsce do 27 stycznia 2013 r. w zasadzie uniemożliwiały chorym na padaczkę zrobienie prawa jazdy. 28 stycznia 2013 zmieniły się przepisy i teraz każdy przypadek wystąpienia padaczki musi być zgłaszany przez lekarzy do organu wydającego prawo jazdy. Obowiązek jest nałożony na wszystkich lekarzy i na osoby w każdym wieku – również dzieci.

Od ich wyniku uzależnione jest to, czy badana osoba straci, czy zachowa uprawnienia. W większości przypadków podejmowana jest decyzja o cofnięciu uprawnień.

Skierowanie chorego na padaczkę na kontrolny egzamin na prawo jazdy

Niestety osoby, które chorują na padaczkę, posiadają prawo jazdy i zawieszono im uprawnienia, czeka ponowny egzamin na prawo jazdy, jeżeli uprawnienia zostaną cofnięte na ponad rok. Konieczne więc wtedy będzie podejście do egzaminu kontrolnego sprawdzającego kwalifikacje do kierowania pojazdami.

Zgodnie bowiem z art. 49 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami:

„1. Sprawdzeniu kwalifikacji w formie egzaminu państwowego podlega:

1) osoba ubiegająca się o uzyskanie uprawnień do kierowania motorowerem, pojazdami silnikowymi lub tramwajem;

2) osoba posiadająca prawo jazdy lub pozwolenie na kierowanie tramwajem w razie uzasadnionych zastrzeżeń co do jej kwalifikacji;

3) osoba ubiegająca się o:

a) przywrócenie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdami silnikowymi lub tramwajem cofniętego na okres przekraczający rok lub cofniętego w związku z utratą kwalifikacji,

b) zwrot zatrzymanego prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem, którego była pozbawiona na okres przekraczający rok.

2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 3, prawo jazdy lub pozwolenie na kierowanie tramwajem wydaje się po złożeniu, z wynikiem pozytywnym, odpowiedniego do rodzaju uprawnienia egzaminu państwowego sprawdzającego kwalifikacje.

3. Przepisów ust. 1 pkt 3 lit. b nie stosuje się do osób, wobec których zapadł wyrok uniewinniający albo postępowanie zostało bezwarunkowo umorzone.

4. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do osób ubiegających się o wydanie albo przywrócenie pozwolenia wojskowego lub posiadających pozwolenie wojskowe.

5. Sprawdzenie niezbędnych umiejętności osoby ubiegającej się o wydanie karty rowerowej odbywa się w ramach zajęć, o których mowa w art. 41.”

Tak więc nie mogę się zgodzić z Panem, że powyższy przepis dotyczy jedynie przypadków, w których dana osoba nie dysponowała prawem jazdy przez czas dłuższy niż 1 rok na podstawie prawomocnego wyroku sądowego, chociaż jest to niewątpliwie jedna z grup, które muszą ponownie zdawać egzamin.

Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 13 sierpnia 2013 r. (III SA/Kr 1376/12) – zgodnie z art. 114 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji podlega osoba ubiegająca się o przywrócenie uprawnienia do kierowania pojazdem cofniętego na okres przekraczający 1 rok lub w związku z utratą kwalifikacji. Zatem cofnięcie uprawnienia do kierowania pojazdami na okres przekraczający 1 rok musi wynikać z konkretnego orzeczenia organu (bądź to z decyzji, bądź też z wyroku sądowego).

Ponadto sąd wskazał, że dopiero gdy cofnięcie uprawnień nastąpiło bez wskazania terminu, tak jak w przypadku przedmiotowych decyzji, przywrócenie uprawnień następuje po ustaniu przyczyny, niezależnie od czasu trwania faktycznego pozbawienia uprawnień do kierowania pojazdami. Skład orzekający podziela, analogiczny do przedstawionego wyżej, pogląd wyrażony w wyrokach WSA w Białymstoku z dnia 21 maja 2008 r. sygn. akt II SA/Bk 57/08 oraz z dnia 2710.2009 sygn. akt II SA/Bk 308/09, a także w wyroku WSA w Szczecinie z dnia 23 lutego 2012 r. sygn. akt II SA/Sz 1222/12.

Przepis art. 140 ust. 2 Prawa o ruchu drogowym stanowi o obowiązku przywrócenia kierowcy uprawnienia do kierowania pojazdami „po ustaniu przyczyn, które spowodowały jego cofnięcie”.

Wprawdzie obecnie ma Pan zawieszone uprawnienia, jednak jeżeli do podanego terminu nie przedstawi Pan zaświadczenia o braku przeciwwskazań do kierowania pojazdami, to starosta wyda decyzję (raczej terminową) o cofnięciu uprawnień na okres roku, co zmusi Pana do ponownego zdania egzaminu sprawdzającego.