Zasiedzenie mieszkania przez małżonka po rozwodzie

Wykup mieszkania na własność przez jednego z małżonków

Pierwszą rzeczą, jaką należy przeanalizować, jest to, czy mieszkanie stanowi majątek wspólny mamy i taty – czy zostało wykupione na nich dwoje, czy oboje figurują w akcie własności, czy tylko mama.

Jeśli tylko mama – bez trudu je sprzeda. I nikt nie będzie robił z tym problemów. Jeśli nie ma w nim zapisu, że kupione jest do majątku wspólnego – może spokojnie zbyć mieszkanie. Pozostaną kwestie ewentualnych rozliczeń z tatą – o ile upomni się o jakiś podział majątku.

Gorzej, jeśli mieszkanie zakupione jest do majątku wspólnego. Wówczas oboje muszą sprzedać mieszkanie, albo mama musi przeprowadzić podział majątku, ewentualnie tata musi zrzec się swojej części na mamę, podarować ją np. dzieciom – Pani. W każdym razie trzeba wyjść ze współwłasności z ojcem. Albowiem mimo tego, że nie dał złotówki na mieszkanie – jako kupione w trakcie formalnego trwania małżeństwa – jest majątkiem wspólnym.

Zniesienie współwłasności mieszkania

Współwłasność można znieść notarialnie – to oczywiście najszybszy sposób. Tata odpłatnie czy nieodpłatnie przekazuje swój udział mamie. I problem rozwiązany.

Jeśli z tatą nie ma kontaktu lub nie będzie chciał współpracować, pozostaje droga sądowa.

Zgodnie z art. 212 Kodeksu cywilnego:

„§ 1. Jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Przy podziale gruntu sąd może obciążyć poszczególne części potrzebnymi służebnościami gruntowymi.

§ 2. Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.

§ 3. Jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych”.

Art. 212 § 2 wyraża ogólną zasadę, że rzecz, która nie daje się podzielić, może być, stosownie do okoliczności, albo przyznana jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Natomiast dalsze przepisy określają szczegółowo, kiedy rzecz może być przydzielona jednemu ze współwłaścicieli (art. 213, 214 § 1 i 2), a kiedy sprzedana (art. 214 § 3 i 4).

W orzeczeniu z 8 sierpnia 2003 r., sygn. akt V CK 174/2002 (Biul. SN 6/04, s. 39), Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że określenie „rzecz, która nie daje się podzielić” (art. 212 § 2 ) odnosi się nie tylko do takiej rzeczy, która fizycznie (w naturze) nie daje się podzielić, ale także do rzeczy, której podział i przydzielenie na własność poszczególnym współwłaścicielom jest ze względu na stosunki osobiste łączące współwłaścicieli, ich zasobność, stosunki rodzinne albo sam rodzaj wniosków o zniesienie współwłasności niemożliwe. W takiej sytuacji rzecz może być sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego. To samo odnosi się do sytuacji, w której żaden ze współwłaścicieli nie wyraża zgody na przyznanie mu rzeczy.

Tata może także udzielić mamie pełnomocnictwa do zbycia mieszkania. Kwestie rozliczeń między nimi to tylko uzgodnienia. Według ich woli.

Możliwość zasiedzenia mieszkania

Mama nie może zasiedzieć tego mieszkania. Do dnia rozwodu mieszkanie stanowiło współwłasność małżonków na zasadzie wspólności ustawowej. Tu nie da się zasiedzieć udziału. Okres ewentualnego zasiedzenia można liczyć dopiero po ustaniu wspólności ustawowej. Cztery lata temu mama przeprowadziła rozwód. Od tego czasu można liczyć bieg terminu zasiedzenia.

Jeśli mieszkanie stanowi współwłasność i tata figuruje w dokumentach, nie da się tego zrobić bez jego udziału.

Można oczywiście w sądzie wskazać, że nie zna się jego adresu, sądu ustanowi kuratora w jego miejsce, ale i tak należność dla trzeba będzie wpłacić do depozytu sądowego.