Zakup przez Internet od osoby prywatnej

Umowy sprzedaży, w których stroną sprzedającą nie jest przedsiębiorcą, najczęściej zawierane są za pośrednictwem internetowych platform aukcyjnych. W ten sposób zaoferować towar do sprzedaży może każdy, przy czym często są to rzeczy używane. Czy w takim przypadku można reklamować wadliwy towar, np. koszulę, która okazała się dziurawa? Czy tak zakupiony towar można zwrócić?

Prawo konsumenckie, a umowy zawierane bez udziału przedsiębiorcy

Prawo konsumenckie, a w szczególności ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej¹ i ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów², ma zastosowanie wyłącznie w przypadkach, gdy stronami umowy są przedsiębiorca i konsument, czyli osoba fizyczna nabywająca towar lub usługę w celu niezwiązanym z wykonywaną działalnością gospodarczą, przy czym to przedsiębiorca musi być w takim stosunku prawnym sprzedawcą lub usługodawcą. Przepisy prawa konsumenckiego nie będą miały więc zastosowania w przypadku sprzedaży dokonywanej przez osobę prywatną, niezależnie od tego, kto będzie nabywcą oferowanego przez tę osobę towaru.

Zwrot towaru kupionego przez Internet od osoby prywatnej

W związku z tym, że do zakupu dokonywanego przez Internet od osoby prywatnej nie stosuje się przepisów ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów, nie można, co do zasady, z takiego zakupu zrezygnować bez podania przyczyny. Takie uprawnienie przysługuje nam tylko w przypadku, gdy dokonamy zakupu przez Internet od przedsiębiorcy, mówiąc potocznie: kupimy towar w sklepie internetowym.

Wyjątkiem od tej zasady może być sytuacja, w której sprzedawca w ofercie zobowiązał się do przyjmowania zwrotu towarów. Takie oświadczenie, zawarte np. w opisie aukcji internetowej, wiąże sprzedawcę od chwili przyjęcia oferty przez kupującego (czyli od momentu dokonania zakupu).

Rękojmia za wady fizyczne

W przypadku zakupu od osoby prywatnej nie będą miały również zastosowania przepisy ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej. W takim stosunku prawnym podstawą do reklamacji kupionego towaru mogą być przepisy art. 556 § 1 oraz art. 560 § 1 Kodeksu cywilnego³. Zgodnie z art. 556 § 1 kc sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę zmniejszającą jej wartość lub użyteczność ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub z przeznaczenia rzeczy, jeżeli rzecz nie ma właściwości, o których istnieniu zapewnił kupującego, albo jeżeli rzecz została kupującemu wydana w stanie niezupełnym. Jest to tzw. odpowiedzialność z tytułu rękojmi za wady fizyczne sprzedanej rzeczy.

Zgodnie z art. 560 § 1 Kodeksu cywilnego w przypadku stwierdzenia wadliwości zakupionego towaru kupujący może odstąpić od umowy sprzedaży albo żądać obniżenia ceny. Sprzedawca może uwolnić się od takiego skutku wadliwości towaru, jeżeli niezwłocznie wymieni towar lub usunie istniejące w nim wady. W ten sposób uchylić się od skutków odstąpienia od umowy może on jednak tylko jeden raz, tzn. przy drugiej reklamacji, przy założeniu że wada towaru jest istotna, ma obowiązek zgodzić się na rozwiązanie umowy i zwrócić kupującemu kwotę zapłaconą za towar.

Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy przez rok, licząc od dnia wydania towaru. Kupujący musi pamiętać o obowiązku zawiadomienia sprzedawcy o wadzie w terminie miesiąca od jej wykrycia.

Wyłączenie rękojmi za wady fizyczne

Zgodnie z art. 557 § 1 Kodeksu cywilnego sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy. W przypadku np. dziurawej koszuli decydującym o odpowiedzialności sprzedawcy przy zakupie przez Internet będzie więc fakt, czy poinformował on kupujących o tym defekcie w opisie aukcji.

Dla istnienia odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi nie ma znaczenia fakt, czy sprzedana rzecz jest używana czy nowa. Oczywiście należy w takim przypadku uwzględnić stopień naturalnego zużycia towaru, powstałego wskutek prawidłowego użytkowania. Takie zużycie nie jest wadą, a co za tym idzie, nie powinno być podstawą do wysuwania roszczeń z tytułu rękojmi. Oczywiście nabywca powinien zostać poinformowany przez sprzedawcę o tym, że oferowana rzecz jest używana, jak i o stopniu jej zużycia.

Ponadto, zgodnie z art. 558 § 1 Kodeksy cywilnego strony umowy sprzedaży mogą odpowiedzialność z tytułu rękojmi rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć. Rękojmia może zostać wyłączona w wyniku akceptacji oferty sprzedającego dokonanej przez kupującego. Wyłączenie rękojmi nie odniesie jednak skutku, jeżeli sprzedawca wadę towaru podstępnie zatai. W umowach z udziałem konsumentów ograniczenie lub wyłączenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest dopuszczalne tylko w wypadkach określonych w przepisach szczególnych.

_______________________________

¹ Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. Nr 141, poz. 1176, z późn. zm.)
² Ustawa z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. z 2012 r. poz. 1225)
³ Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.)

Poprzedni materiał

Następny materiał