Zakaz eksmisji bez prawa do lokalu socjalnego

Prawo do lokalu socjalnego

 Zasady dokonywania eksmisji określa ustawa o ochronie praw lokatorów¹ oraz Kodeks postępowania cywilnego². Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz eksmisji dotyczy.

Orzekając o prawie osób eksmitowanych do lokalu socjalnego, sąd bierze pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną. Jednocześnie w takim wyroku sąd nakazuje ewentualne wstrzymanie eksmisji do czasu, gdy lokator zawrze umowę o najem lokalu socjalnego z właściwą gminą. O braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego sąd może orzec w szczególności, jeżeli nakazanie opróżnienia następuje z powodu wykraczania przez lokatora w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, co czyni uciążliwym korzystanie z innych lokali w budynku, lub też gdy współlokator swoim rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie.

Grupy osób wobec których prawo do lokalu socjalnego w przypadku eksmisji musi być orzeczone

Ustawa o ochronie praw lokatorów wskazuje grupy osób, wobec których prawo do lokalu socjalnego w przypadku eksmisji musi być orzeczone. Mianowicie sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec:

1. kobiety w ciąży,
2. małoletniego, niepełnosprawnego w rozumieniu przepisów ustawy o pomocy społecznej³ lub ubezwłasnowolnionego oraz sprawującego nad taką osobą opiekę i wspólnie z nią zamieszkałą,
3. obłożnie chorych,
4. emerytów i rencistów spełniających kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej,
5. osoby posiadającej status bezrobotnego,
6. osoby spełniającej przesłanki określone w drodze uchwały przez radę gminy, na której ciąży obowiązek zapewnienia lokalu socjalnego (obowiązek zapewnienia lokalu socjalnego ciąży na gminie właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu)
   
   – chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany.

Specjalna ochrona nie przysługuje jednak powyższym osobom, jeżeli powodem opróżnienia lokalu jest stosowanie przemocy w rodzinie lub wykraczanie w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, albo niewłaściwe zachowanie czyniące uciążliwym korzystanie z innych lokali w budynku albo gdy zajęcie lokalu nastąpiło bez tytułu prawnego.

Zakaz eksmisji „na bruk”

 Nieprzyznanie przez sąd prawa do lokalu socjalnego nie oznacza, że komornik może dokonać eksmisji lokatora „na bruk”. Zgodnie z art. 1046 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego, dokonując eksmisji na podstawie tytułu wykonawczego, z którego nie wynika prawo dłużnika do lokalu socjalnego lub zamiennego, komornik usuwa tę osobę do innego lokalu lub pomieszczenia, do którego przysługuje jej tytuł prawny i w którym może ona zamieszkać. Jeżeli jednak eksmitowanemu nie przysługuje tytuł prawny do innego lokalu lub pomieszczenia, komornik wstrzymuje się z dokonaniem czynności do czasu, gdy gmina właściwa ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu, na wniosek komornika, wskaże dłużnikowi tymczasowe pomieszczenie, nie dłużej jednak niż przez okres 6 miesięcy. Dopiero po upływie tego terminu komornik może eksmitować lokatora do noclegowni, schroniska lub innej placówki zapewniającej miejsca noclegowe.

Nadmienić należy, że zgodnie z art. 16 ustawy o ochronie praw lokatorów wyroków sądowych nakazujących opróżnienie lokalu co do zasady nie wykonuje się w okresie od 1 listopada do 31 marca roku następnego włącznie, jeżeli osobie eksmitowanej nie wskazano lokalu, do którego ma nastąpić przekwaterowanie.

__________________________

¹ Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 150)

² Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101, z późn. zm.)

³ Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182, z późn. zm.)

Poprzedni materiał

Następny materiał