.
Udzieliliśmy ponad 127,5 tys. porad prawnych i mamy 14 468 opinii Klientów
Zadaj pytanie » Zadaj pytanie »

Stan nieczynny nauczyciela a okres przedemerytalny

Czy nauczyciel przeniesiony w stan nieczynny na pół roku przed nabyciem prawa do ochrony emerytalnej nabywa te prawa, jeśli 56. rok życia kończy na kilka dni przed zakończeniem stanu nieczynnego?

 


Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.

Rozwiązania co do ochrony pracownika przy określonym wieku

Karta Nauczyciela nie zawiera rozwiązań co do ochrony pracownika przy określonym wieku. W związku z tym konieczne jest zastosowanie przepisów Kodeksu pracy.

 

Art. 88 Karty Nauczyciela przewiduje, że „nauczyciele mający trzydziestoletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze, zaś nauczyciele szkół, placówek, zakładów specjalnych oraz zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich – dwudziestopięcioletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze w szkolnictwie specjalnym, mogą – po rozwiązaniu na swój wniosek stosunku pracy – przejść na emeryturę”.

 

Stosownie do art. 5 Kodeksu pracy „jeżeli stosunek pracy określonej kategorii pracowników regulują przepisy szczególne [a tak jest w przypadku nauczycieli], przepisy kodeksu pracy stosuje się w zakresie nieuregulowanym tymi przepisami”. Do nauczycieli należałoby zatem art. 39 Kodeksu pracy stosować, bowiem przepisy branżowe dotyczące tej grupy zawodowej nie przewidują podobnej regulacji.

 

W tym tonie wypowiedział się również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28.03.2002 r., sygn. akt I PKN 141/01. Potwierdził on, iż „przewidziany w art. 39 k.p. zakaz wypowiedzenia umowy o pracę obejmuje również pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, którym brakuje nie więcej niż 2 lata (obecnie 4 lata) do osiągnięcia ustawowo obniżonego wieku emerytalnego, jeżeli dalszy okres zatrudnienia umożliwia im uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem niższego wieku emerytalnego”.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Prawo do szczególnej ochrony przedemerytalnej

Uznaje się, że nie można odbierać prawa do szczególnej ochrony przedemerytalnej wynikającej z art. 39 Kodeksu pracy nauczycielom, dlatego że oni, tak jak i inne grupy zawodowe, mają prawo do wcześniejszej emerytury. Po pierwsze dlatego, że żaden przepis tak nie stanowi, a po drugie, ten przywilej nadaje Kodeks pracy, mówiąc o warunku, jakim jest osiągnięcie wieku emerytalnego. To prawo dane jest wszystkim pracownikom bez żadnych dodatkowych uwarunkowań.

 

Zapis art. 39 Kodeksu pracy, mówiący o ochronie w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego, wyklucza ochronę w okresie przedemerytalnym dotyczącym wcześniejszej emerytury.

 

Nie jest prawdą, że Karta w sposób wyczerpujący reguluje wszystkie sprawy związane ze stosunkiem pracy, wystarczy przywołać sposób i formę nawiązania stosunku pracy, która jest określona tylko w Kodeksie pracy. W związku z tym nic nie stoi na przeszkodzie, aby nauczyciele także mogli skorzystać z ochrony stosunku pracy na tak ważnym ostatnim etapie kariery zawodowej.

Czego nie wolno dokonywać w okresie ochronnym?

W okresie ochronnym nie wolno dokonywać także wypowiedzenia zmieniającego proponującego nowe warunki pracy lub płacy (dotyczy to nauczycieli niemianowanych), z pewnymi wyjątkami, jeżeli wypowiedzenie stało się konieczne ze względu na:

 

  1. wprowadzenie nowych zasad wynagradzania dotyczących ogółu pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy lub tej ich grupy, do której pracownik należy;
  2. stwierdzoną orzeczeniem lekarskim utratę zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy albo niezawinioną przez pracownika utratę uprawnień koniecznych do jej wykonywania.

 

Chodzi o uzyskanie tzw. powszechnego wieku emerytalnego, wynoszącego 60 lat dla kobiety i 65 lat dla mężczyzny.

 

Art. 39 Kodeksu pracy stanowi, że „pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku”.

 

Ochrona z tego artykułu nie przysługuje pracownikowi zawsze.

 

Warunkiem jego zastosowania jest:

 

  • pozostawanie w stosunku pracy,
  • do tego musi być odpowiedni wiek, w Kodeksie pracy mowa jest o braku nie więcej niż 4 lat do osiągnięcia wieku emerytalnego.

 

Art. 39 Kodeksu pracy chroni przed dokonaniem wypowiedzenia umowy o pracę i tylko przed tym. Nie chroni on przed rozwiązaniem umowy o pracę w inny sposób niż w drodze jej wypowiedzenia przez pracodawcę.

Przeniesienie nauczyciela w stan nieczynny

W przypadku nauczycieli przenoszonych w stan nieczynny umowa o pracę ulega wygaśnięciu wraz z upływem stanu nieczynnego. Stosunek pracy z nauczycielem nie jest jednak rozwiązywany w drodze wypowiedzenia złożonego przez pracodawcę, ale wygasa wskutek przebywania w stanie nieczynnym.

 

Zgodnie z art. 20 Karty Nauczyciela:

 

1. Dyrektor szkoły w razie:

 

  1. całkowitej likwidacji szkoły rozwiązuje z nauczycielem stosunek pracy;
  2. częściowej likwidacji szkoły albo w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć rozwiązuje z nim stosunek pracy lub, na wniosek nauczyciela, przenosi go w stan nieczynny. Nauczyciel zatrudniony na podstawie mianowania może wyrazić zgodę na ograniczenie zatrudnienia w trybie określonym w art. 22 ust. 2. (…)

 

5c. Wypowiedzenie jest bezskuteczne w przypadku złożenia przez nauczyciela, w terminie do 30 dni od dnia doręczenia wypowiedzenia stosunku pracy z przyczyn określonych w ust. 1 pkt 2, pisemnego wniosku o przeniesienie w stan nieczynny. Z upływem sześciomiesięcznego okresu pozostawania w stanie nieczynnym stosunek pracy wygasa. Wygaśnięcie stosunku pracy powoduje dla nauczyciela skutki, jakie przepisy prawa wiążą z rozwiązaniem stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy w zakresie świadczeń przedemerytalnych”.

 

W Pani sytuacji ochrona z art. 39 Kodeksu pracy przysługiwałaby, gdyby 56 lat miała Pani ukończone co najmniej w dniu składania przez pracodawcę wypowiedzenia lub propozycji: wypowiedzenie albo stan nieczynny. Miałaby Pani możliwość odmowy przejścia w stan nieczynny, a wtedy pracodawca nie mógłby Pani umowy wypowiedzieć.

 

Pani jednak zgodziła się na przejście w stan nieczynny, nie zmuszając pracodawcy do zmiany stanowiska. Nie był on wtedy i nadal nie jest zobowiązany do złożenia wobec Pani oświadczenia o wypowiedzeniu stosunku pracy.

 

Pół roku temu nie miała Pani ukończonego wieku ochronnego, a więc pracodawca mógł Pani wtedy złożyć wypowiedzenie. Obecnie także jeszcze nie.

 

Pani umowa wygasa, a nie jest rozwiązywana w wyniku wypowiedzenia.

 

W świetle tego w opisanej przez Panią sytuacji ochrona z racji wieku (56 lat) nie przysługuje.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając  formularz poniżej  ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

O autorze: Bogusław Nowakowski

Absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, radca prawny od 1993 r., redaktor merytoryczny periodyku „Teczka spółki z o.o.”, autor wielu publikacji i właściciel kancelarii prawnej. Specjalizuje się głównie w prawie handlowym (spółki kapitałowe, zwłaszcza spółki z o.o. – odpowiedzialność członków spółek, operacje na udziałach spółek), prawie spadkowym oraz rodzinnym (rozwody i podziały majątkowe: małżeńskie, spadkowe, współwłasności).


.
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem.

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Szukamy ambitnego prawnika »

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

Paragraf jako alternatywne logo serwisu