Próba wyłudzenia danych wrażliwych przez telefon

Podanie danych wrażliwych osobie przedstawiającej się jako przedstawiciel firmy telekomunikacyjnej

Zatem w czasie rozmowy telefonicznej z osobą, która przedstawiła się jako „pracownik ORANGE”, podał Pan niemal wszystkie swoje dane wrażliwe. Zastanawia się Pan, czy nie padł ofiarą oszustwa i wyłudzenia danych.

W pierwszej kolejności zasadnym jest skontaktowanie się z Infolinią ORANGE celem ustalenia, czy ORAGNE prowadzi tego rodzaju rozmowy, a jeżeli tak, to w jakim celu. Ponadto proszę wskazać, kiedy miała miejsce rozmowa, a także w jakim celu była przeprowadza i jakie dane podał Pan rozmówcy.

Zastrzeżenie danych osobowych

Drugim krokiem winno być zastrzeżenie danych, takich jak numer PESEL, nr dowodu osobistego. Nie można bowiem wykluczyć, że ktoś zechce się posłużyć tymi danymi.

Pozwoli Pan, że posłużę się literaturą. Mianowicie „wyrażenie »podszywa się« – zgodnie z językowym znaczeniem – oznacza podawanie się fałszywie za kogoś innego (http://sjp.pwn.pl/slownik/2502866/podszy%C4%87_si%C4%99 [dostęp: 10.05.2014]), zaś »wykorzystywanie« (w kontekście brzmienia art. 190a § 2 K.k.) należy ujmować jako »użycie czegoś dla osiągnięcia jakiegoś celu, zysku« (http://sjp.pwn.pl/szukaj/wykorzysta%C4%87 [dostęp: 10.05.2014]). Gdy zaś chodzi o określenie »wizerunek«, to Słownik języka polskiego zna dwa jego znaczenia: »czyjaś podobizna na rysunku, obrazie, zdjęciu itp.« oraz »sposób, w jaki dana osoba lub rzecz jest postrzegana i przedstawiana« (http://sjp.pwn.pl/szukaj/wizerunek [dostęp: 5.02.2012]). Należy sądzić, że na gruncie art. 190a K.k. w grę będą wchodzić oba znaczenia słowa »wizerunek«. Trzeba zwrócić uwagę, że ustawodawca użył określenia »wizerunek lub inne jej dane osobowe«, a nie sformułowania »wizerunek lub dane osobowe«, tym samym przesądzając, że wizerunek niejako wchodzi w skład danych osobowych.”*

Wyłudzenie danych osobowych - jak się zabezpieczyć przed działaniami oszusta?

Mając na uwadze powyższe, choć to, co napiszę, może wydać się przesadzone, to w praktyce spotkałem się z przypadkiem, kiedy osoba, której dane zostały wykradzione, wystosowała list polecony za zwrotnym potwierdzeniem odbioru do wszystkich znanych jej podmiotów finansowych z prośbą o nieudzielanie pożyczek na numer dowodu osobistego, który został przechwycony przez oszustów. Działanie takie, choć na pierwszy rzut oka wydaje się kuriozalne, spowodowało, iż w jednym przypadku bank poinformował tę osobę, iż miała miejsce próba otwarcia rachunku na podane przez nią w liście dane osobowe, wraz z numerem i serią dowodu osobistego, lecz to nie nastąpiło, a to z uwagi na powiadomienie, które do banku dotarło. Jeżeli zdecyduje się Pan wysłać listy, proszę je wysłać za zwrotnym potwierdzeniem odbioru.

Zabezpieczenie danych w Systemie Dokumentów Zastrzeżonych

Powinien Pan również wnosić o wpisanie Pańskiej osoby do Systemu Dokumentów Zastrzeżonych celem zabezpieczenia interesów przed niezgodnym z prawem, a w szczególności niezgodnym z Pana wolą wykorzystaniem danych osobowych, tj. imienia …, nazwiska …, numeru PESEL …, numeru i serii dowodu osobistego …, miejsca zamieszkania ….

Pragnę wyraźnie podkreślić, że System Dokumentów Zastrzeżonych jest niezbędnym narzędziem w bieżącej działalności przedsiębiorców, którzy dokonują transakcji, wymagających identyfikacji osób na podstawie dokumentów tożsamości.

Mam świadomość, że przedstawiona sytuacja może okazać się całkowicie niegroźna, ale mając na uwadze Pańskie bezpieczeństwo, nie ma innego wyjścia, jak podjąć daleko idące kroki zaradcze.

Proszę także zmienić dowód osobisty.

--------------------------------------------- 

* Marek Mozgawa, Komentarz do art.190(a) Kodeksu karnego, 2014.09.01