Obowiązek informowania spółki akcyjnej i giełdy o zbyciu akcji

Zbycie akcji w wyniku transakcji dokonanej poza rynkiem NewConnect

Stosownie do dyrektywy Komisji WE 2004/72/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r.:

„Artykuł 1

Do celów stosowania art. 6 ust. 10 dyrektywy 2003/6/WE:

1. „Osoba wykonująca obowiązki zarządu u emitenta” oznacza osobę, która:

1. jest członkiem organów zarządu, kierowania lub nadzoru emitenta:
2. pełni wyższe funkcje wykonawcze, nie będąc członkiem organów wymienionych w lit. a), posiadając stały dostęp do informacji wewnętrznych, powiązanych, bezpośrednio lub pośrednio z emitentem oraz posiadając uprawnienia do podejmowania decyzji z zakresu zarządu mających wpływ na późniejszy rozwój i perspektywy gospodarcze tego emitenta. (…)

Artykuł 6

2. Państwa Członkowskie mogą zdecydować, że w odniesieniu do transakcji, których całkowita kwota nie osiągnęła pięciu tysięcy euro na koniec roku kalendarzowego nie ma wymogu powiadamiania lub jest on odłożony do 31 stycznia następnego roku. Całkowitą kwotę transakcji oblicza się przez zsumowanie transakcji dokonywanych na własny rachunek przez osoby określone w art. 1 pkt 1 i transakcji dokonywanych na własny rachunek przez osoby określone w art. 1 pkt 2.

3. Powiadomienie zawiera następujące informacje:

1. nazwisko osoby wykonującej obowiązki zarządu u emitenta lub, jeżeli ma zastosowanie, nazwisko osoby blisko z nią związanej,
2. przyczynę powiadomienia,
3. nazwisko właściwego emitenta,
4. opis instrumentu finansowego,
5. rodzaj transakcji (np. kupno lub sprzedaż),
6. datę i miejsce dokonania transakcji,
7. cenę i wielkość transakcji”.

Zbycie akcji nastąpi w wyniku transakcji dokonanej poza rynkiem NewConnect, na podstawie umowy sprzedaży akcji a przeniesienie akcji objętych tą umową następuje przy zastrzeżeniu dokonania stosownych zapisów na rachunkach papierów wartościowych zbywcy i nabywcy.

Natomiast Kodeks spółek handlowych stanowi:

„Art. 4. § 1. Użyte w ustawie określenia oznaczają:

1. spółka dominująca – spółkę handlową w przypadku, gdy:
   1. dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik albo użytkownik, bądź w zarządzie innej spółki kapitałowej (spółki zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
   2. jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków zarządu innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
   3. jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków rady nadzorczej innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
   4. członkowie jej zarządu stanowią więcej niż połowę członków zarządu innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), lub
   5. dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością głosów w spółce osobowej zależnej albo na walnym zgromadzeniu spółdzielni zależnej, także na podstawie porozumień z innymi osobami, lubwywiera decydujący wpływ na działalność spółki kapitałowej zależnej albo spółdzielni zależnej, w szczególności na podstawie umów określonych w art. 7;
2. spółka powiązana – spółkę kapitałową, w której inna spółka handlowa albo spółdzielnia dysponuje bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 20% głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik lub użytkownik, albo na podstawie porozumień z innymi osobami lub która posiada bezpośrednio co najmniej 20% udziałów albo akcji w innej spółce kapitałowej”.

Z kolei ustawa o obrocie instrumentami finansowymi stanowi, że we wniosku o zezwolenie na wprowadzenie na giełdę wskazuje się „listę akcjonariuszy spółki posiadających akcje uprawniające do wykonywania co najmniej 5% ogólnej liczby głosów lub stanowiących co najmniej 5% kapitału zakładowego spółki ze wskazaniem posiadanych przez nich udziałów w ogólnej liczbie głosów oraz w kapitale zakładowym spółki” (art. 25 ust. 2 pkt 8).

„Art. 156. 1. Każdy kto:
 

1. posiada informację poufną w związku z pełnieniem funkcji w organach spółki, posiadaniem w spółce akcji lub udziałów lub w związku z dostępem do informacji poufnej z racji zatrudnienia, wykonywania zawodu, a także stosunku zlecenia lub innego stosunku prawnego o podobnym charakterze, a w szczególności:

    

   1. członkowie zarządu, rady nadzorczej, prokurenci lub pełnomocnicy emitenta lub wystawcy, jego pracownicy, biegli rewidenci albo inne osoby pozostające z tym emitentem lub wystawcą w stosunku zlecenia lub innym stosunku prawnym o podobnym charakterze, lub
   2. akcjonariusze spółki publicznej, lub
   3. osoby zatrudnione lub pełniące funkcje, o których mowa w lit. a, w podmiocie zależnym lub dominującym wobec emitenta lub wystawcy instrumentów finansowych dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym lub będących przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu na takim rynku, albo pozostające z tym podmiotem w stosunku zlecenia lub innym stosunku prawnym o podobnym charakterze (…)
      
      – nie może wykorzystywać takiej informacji. (…)

Art. 160. 1. Osoby:

1. wchodzące w skład organów zarządzających lub nadzorczych emitenta albo będące jego prokurentami,
2. inne, pełniące w strukturze organizacyjnej emitenta funkcje kierownicze, które posiadają stały dostęp do informacji poufnych dotyczących bezpośrednio lub pośrednio tego emitenta oraz kompetencje w zakresie podejmowania decyzji wywierających wpływ na jego rozwój i perspektywy prowadzenia działalności gospodarczej
   
   – są obowiązane do przekazywania Komisji oraz temu emitentowi informacji o zawartych przez te osoby oraz osoby blisko z nimi związane, na własny rachunek, transakcjach nabycia lub zbycia akcji emitenta, praw pochodnych dotyczących akcji emitenta oraz innych instrumentów finansowych powiązanych z tymi papierami wartościowymi, dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym lub będących przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu na takim rynku.

2. Przez osoby blisko związane z osobą, o której mowa w ust. 1, rozumie się:
 

1. jej małżonka lub osobę pozostającą z nią faktycznie we wspólnym pożyciu;

   dzieci pozostające na jej utrzymaniu bądź osoby związane z tą osobą z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli;

2. innych krewnych i powinowatych, którzy pozostają z nią we wspólnym gospodarstwie domowym przez okres co najmniej roku;
3. podmioty:

1. w których osoba, o której mowa w ust. 1, lub osoba blisko z nią związana, o której mowa w pkt 1-3, wchodzi w skład ich organów zarządzających lub nadzorczych, lub w których strukturze organizacyjnej pełni funkcje kierownicze i posiada stały dostęp do informacji poufnych dotyczących tego podmiotu oraz kompetencje w zakresie podejmowania decyzji wywierających wpływ na jego rozwój i perspektywy prowadzenia działalności gospodarczej, lub
2. które są bezpośrednio lub pośrednio kontrolowane przez osobę, o której mowa w ust. 1, lub osobę blisko z nią związaną, o której mowa w pkt 1-3, lub
3. z działalności których osoba, o której mowa w ust. 1, lub osoba blisko z nią związana, o której mowa w pkt 1-3, czerpią zyski,
4. których interesy ekonomiczne są równoważne interesom ekonomicznym osoby, o której mowa w ust. 1, lub osoby blisko z nią związanej, o której mowa w pkt 1-3.

3. Podmioty, o których mowa w ust. 2 pkt 4, są obowiązane do udostępniania osobom, o których mowa w ust. 1, oraz osobom blisko związanym z tymi osobami informacji niezbędnych do wykonania obowiązku określonego w ust. 1.

4. Emitent jest obowiązany do niezwłocznego udostępniania informacji otrzymanych na podstawie ust. 1, równocześnie spółce prowadzącej rynek regulowany, na którym notowane są papiery wartościowe tego emitenta, oraz do publicznej wiadomości, w trybie określonym w art. 56 ust. 1 ustawy o ofercie publicznej. (…)

Art. 86. 1. Firma inwestycyjna jest obowiązana niezwłocznie informować Komisję o:
 

1. zmianach w składzie akcjonariuszy albo wspólników posiadających akcje lub udziały bezpośrednio lub pośrednio przez podmioty zależne:
1. wynikających z osiągnięcia lub przekroczenia 20%, 33%, albo 50% ogólnej liczby głosów lub kapitału zakładowego albo
2. wynikających, w przypadku akcjonariuszy lub wspólników posiadających co najmniej 20%, 33% albo 50% ogólnej liczby głosów lub kapitału zakładowego, ze zmniejszenia tego udziału odpowiednio poniżej 20%, 33% albo 50% ogólnej liczby głosów lub kapitału zakładowego;
2. nabyciu akcji lub udziałów w innych spółkach w liczbie, która zapewnia prawo do co najmniej 5% ogólnej liczby głosów”.

Złożenie zawiadomienia o zbyciu akcji nawet gdy nie stanowi to przekroczenia progów procentowych

Regulamin ASO, załącznik nr 3:

Ӥ 3

Raporty bieżące – zasady ogólne

1. Emitent jest obowiązany do przekazywania w formie raportu bieżącego informacji o wszelkich okolicznościach lub zdarzeniach, które mogą mieć istotny wpływ na sytuację gospodarczą, majątkową lub finansową emitenta lub w ocenie emitenta mogłyby w sposób znaczący wpłynąć na cenę lub wartość notowanych instrumentów finansowych”.

Analiza wskazanych przepisów i reguł pozwala na stwierdzenie, że spółka z o.o., w której spółka akcyjna posiada 100% udziałów, jest spółką zależną w stosunku do spółki akcyjnej, a jednocześnie spółka akcyjna jest wobec spółki z o.o. spółką dominującą w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych.

Wskazane przepisy, a zwłaszcza art. 160 ust. 2 pkt 4 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, stanowią w opisanej sytuacji podstawę złożenia zawiadomienia o zbyciu akcji, nawet jak nie stanowi to przekroczenia progów procentowych wynikających z innych przepisów lub zejścia poniżej tych progów.

Pakiet np. 7000 akcji niedający ponad 5% głosów na WZ ponad 5% w kapitale akcyjnym nie jest co prawda pakietem znaczącym, ale może mieć wpływ na spółkę, jej sytuację, np. nabywca może przekroczyć wskazane progi procentowe. Ponadto ma on wpływ na strukturę akcjonariuszy.

Dodatkowo należałoby dokonać oceny stanu posiadania akcji przez członka zarządu spółki zależnej wraz z innymi podmiotami i osobami w kontekście możliwości wpływania na spółkę akcyjną.

Brak zawiadomienia może stanowić ewentualną podstawę odpowiedzialności członka zarządu spółki zależnej wobec swojej spółki akcyjnej, innych jej akcjonariuszy, wierzycieli.

Pomimo braku przepisu wprost nakładającego taki obowiązek w opisanej sytuacji, zalecałbym zawiadomienie spółki akcyjnej oraz giełdy (rynek NewConnect) o fakcie zbycia akcji. Obowiązek taki da się wyprowadzić z cytowanych przepisów.

Dokonanie zawiadomienia przenosi na spółkę akcyjną ewentualna odpowiedzialność za niewykonanie przez nią obowiązku informacyjnego, a spółka ta, nie mając informacji od samych akcjonariuszy, nie jest w stanie wykonać prawidłowo i w terminie swego obowiązku informacyjnego.