Która spółka może być spółką jednoosobową?

Czy jedna osoba może utworzyć spółkę?

Jak zaznaczono na wstępie, istotą spółki jest dążenie do osiągnięcia celu gospodarczego przez co najmniej dwóch wspólników. Nie jest więc w zasadzie możliwe, aby spółka, czy to spółka prawa handlowego, czy spółka cywilna, została utworzona przez jedną osobę. Od tej reguły ustawodawca ustanowił jednak wyjątek w odniesieniu do handlowych spółek kapitałowych, umożliwiając przedsiębiorcom tworzenie takich spółek jednoosobowo, a co za tym idzie – ograniczenie ryzyka związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 4 § 1 pkt 3 Kodeksu spółek handlowych¹ spółka jednoosobowa oznacza spółkę kapitałową, której wszystkie udziały albo akcje należą do jednego wspólnika albo akcjonariusza, przy czym zgodnie z art. 4 § 1 pkt 2 K.s.h. spółkami kapitałowymi są spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółka akcyjna.

Odpowiadając na pytanie, która spółka może być spółką jednoosobową, należy więc stwierdzić, że będą to: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółka akcyjna. Jednak i w przypadku tych spółek istnieją pewne ograniczenia w tym zakresie.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością utworzona przez jedną osobę

Zgodnie z art. 151 § 1 i 2 k.s.h. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym, jednak nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Analogicznie jest w przypadku spółki akcyjnej. Zgodnie z art. 301 § 1 K.s.h. zawiązać spółkę akcyjną może jedna albo więcej osób, jednak spółka akcyjna nie może być zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Regulacje dla spółek jednoosobowych

Pozostałe regulacje szczególne dla spółek jednoosobowych przedstawiają się następująco:

1. w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością:
• zgodnie z art. 156 K.s.h. jedyny wspólnik wykonuje wszystkie uprawnienia przysługujące zgromadzeniu wspólników;
• zgodnie z art. 162 K.s.h. w spółce jednoosobowej z o.o. w organizacji jedyny wspólnik nie ma prawa reprezentowania spółki (nie dotyczy to zgłoszenia spółki do sądu rejestrowego);
• zgodnie z art. 166 § 2 K.s.h. zgłoszenie do sądu rejestrowego spółki jednoosobowej powinno oprócz danych wymaganych na podstawie przepisów ogólnych, zawierać również nazwisko i imię albo firmę (nazwę) i siedzibę oraz adres jedynego wspólnika, a także wzmiankę, że jest on jedynym wspólnikiem spółki (zasadę tę stosuje się odpowiednio w przypadku nabycia przez jednego wspólnika wszystkich udziałów po zarejestrowaniu spółki).
2. w spółkach akcyjnych:
• zgodnie z art. 303 § 1 K.s.h. jedyny akcjonariusz wykonuje wszystkie uprawnienia walnego zgromadzenia;
• zgodnie z art. 303 § 2 K.s.h. w przypadku gdy wszystkie akcje spółki przysługują jedynemu akcjonariuszowi albo jedynemu akcjonariuszowi i spółce, oświadczenie woli takiego akcjonariusza składane spółce wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności, chyba że ustawa stanowi inaczej;
• zgodnie z art. 319 § 1 K.s.h. zgłoszenie jednoosobowej spółki do sądu rejestrowego powinno zawierać, oprócz danych określonych w przepisie ogólnym, również nazwisko i imię albo firmę (nazwę) i siedzibę oraz adres jedynego akcjonariusza, a także wzmiankę, że jest on jedynym akcjonariuszem spółki (zasadę tę stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy wszystkie akcje w spółce zostają nabyte przez akcjonariusza po zarejestrowaniu spółki).

______________________________

¹ Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1030, z późn. zm.)

Poprzedni materiał

Następny materiał