Czy wspólnicy spółki mogą podarować darowiznę w postaci zabudowanej działki

Przeniesienie części majątku spółki do majątków osobistych wspólników

Jak wynika z opisu, wskutek zakupu przez spółkę zakupiona nieruchomość stanowić będzie współwłasność łączną wszystkich wspólników.

W świetle art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego obok współwłasności w częściach ułamkowych występuje również współwłasność łączna. Zgodnie z § 2 tego przepisu współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika (np. małżeństwo, spółka cywilna).

Majątek spółki cywilnej jest odrębny od majątków osobistych wspólników bądź też innych ich majątków odrębnych. Wspólnik spółki cywilnej w czasie jej trwania nie może rozporządzać udziałem we wspólnym majątku wspólników oraz udziałem w poszczególnych składnikach tego majątku. W praktyce oznacza to, że konkretny wspólnik w spółce cywilnej nie jest wyłącznym właścicielem konkretnej części, toteż nie może rozporządzać swoim udziałem. Zgodnie z art. 863:

„§ 1. Wspólnik nie może rozporządzać udziałem we wspólnym majątku wspólników ani udziałem w poszczególnych składnikach tego majątku.

§ 2. W czasie trwania spółki wspólnik nie może domagać się podziału wspólnego majątku wspólników. § 3. W czasie trwania spółki wierzyciel wspólnika nie może żądać zaspokojenia z jego udziału we wspólnym majątku wspólników ani z udziału w poszczególnych składnikach tego majątku”.

Wspólnik nie może domagać się podziału wspólnego majątku wspólników. Jednakże wszyscy wspólnicy mogą jednocześnie zdecydować o przeniesieniu części majątku spółki do swoich majątków osobistych. Dotyczy to także zakupionej nieruchomości. W takim przypadku nadal byliby współwłaścicielami nieruchomości, ale już nie jako wspólnicy spółki cywilnej, a jako zwykłe osoby fizyczne. To powoduje zmianę współwłasności z łącznej na ułamkową. A to oznacza, że każdy wspólnik może już swobodnie rozporządzać swoim udziałem w nieruchomości.

Wycofanie nieruchomości ze spółki

Jako że jest to nieruchomość zabudowana – wydatek na nią nie stanowiłaby kosztów uzyskania przychodów (jedynie w przypadku amortyzacji budynku; grunty nie podlegają amortyzacji). Jeżeli nieruchomość ma być amortyzowana, to zasadne jest jej kupowanie przez spółkę.

Nie jest możliwe po zakupie przez spółkę proste przekazanie udziałów w niej przez brata i rodziców na Pana. W razie zakupu przez spółkę w celu doprowadzenia do tego by Pan był jej jedynym właścicielem, za jakiś czas, konieczne byłoby:

• wycofanie nieruchomości ze spółki,
• wykreślenie z ewidencji środków trwałych,
• przekazanie jej na potrzeby prywatne wspólników,
• dokonanie darowizny przez rodziców i brata ( ich udziałów) na pana.

A darowizna byłaby w całości wolna od podatku (według przepisów z dnia udzielenia odpowiedzi, bowiem nie wiem, co będzie za jakiś czas). Według aktualnego brzmienia ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Podatek od spadków i darowizn

„Art. 4a. 1. Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2–5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz,

2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

(…)

3. W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1–2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej”.

Zgłoszenie darwizny

Notariusz zgłosi to do US, ale powinien Pana uczynić także samodzielnie na odpowiednim formularzu zeznania – SD-Z2. Zgłoszenia należy dokonać w ciągu 6 miesięcy od dnia zawarcia umów darowizny. Fiskus bardzo często uznaje, że ustawa nakłada na podatnika (w tym przypadku Pana jako obdarowanego) obowiązek zgłoszenia darowizny w zeznaniu, niezależnie od tego, ze zrobi to notariusz. Jeżeli Pan tego nie uczyni we wskazanym termie – zapłaci Pan podatek od darowizny. Ponieważ byłaby to darowizna – nie podgalałaby ona podatkowi dochodowemu. Jak stanowi bowiem ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych:

„Art. 2. 1. Przepisów ustawy nie stosuje się do:

(...) 3) przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn”.