.
Udzieliliśmy ponad 127,5 tys. porad prawnych i mamy 14 468 opinii Klientów
Zadaj pytanie » Zadaj pytanie »

Co robić, gdy bliska chora psychicznie osoba nie chce się leczyć?

Mój tato od wielu lat dziwnie się zachowuje, ale nigdy nie był leczony psychiatrycznie. Jest coraz gorzej, bywa bardzo agresywny i nie panuje nad sobą, ale nie przyjmuje do wiadomości, że ma problem psychiczny. Nie chce iść na leczenie, bo uważa, że jest zdrowy. Czy mogę uzyskać nakaz sądu, który skieruje go na takie leczenie?


Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.

Co robić, gdy bliska chora psychicznie osoba nie chce się leczyć?

Czy osoba z zaburzeniami psychicznymi może być poddana badaniu psychiatrycznemu bez jej zgody?

Zasygnalizowany w Pańskim pytaniu temat reguluje ustawa z 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego.

 

Zasadą jest, że badanie, przyjęcie do szpitala psychiatrycznego i leczenie wymaga zgody pacjenta wyrażonej na piśmie (art. 22).

 

Fundamentalną zasadą, na której musi opierać się leczenie psychiatrycznie i wszelkie czynności podejmowane wobec osób chorych psychicznie, jest zasada dobrowolności.

 

Dlatego też pierwszym etapem powinno być po prostu poinformowanie chorego, że dostrzega się u niego niepokojące objawy choroby i widzi potrzebę konsultacji u lekarza.

 

Jeśli namowy te nie dają efektu, a potrzeba leczenia jest oczywista, to w uzasadnionych przypadkach możliwe jest staranie się o leczenie tej osoby wbrew woli w szpitalu.

 

I tak, zgodnie z art. 21 tej ustawy osoba, której zachowanie wskazuje na to, że z powodu zaburzeń psychicznych może zagrażać bezpośrednio własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób, bądź nie jest zdolna do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, może być poddana badaniu psychiatrycznemu również bez jej zgody. Celem zmuszenia do poddania się badaniu lekarze mogą w takiej sytuacji zastosować nawet przymus fizyczny.

Zaburzenia psychiczne osoby bliskiej zagrażające otoczeniu

Chodzi o nasilone zaburzenia, które mogą być rzeczywiście traktowanie jako wyraz bezpośredniego zagrożenia zarówno dla samego pacjenta, jak i otoczenia. Zagrożenie życia lub zdrowia powinno być realne i obiektywne.

 

Drugi wyjątek od zasady, że badanie i hospitalizacja wymagają zgody chorego, przewiduje art. 29 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Zgodnie z nim do szpitala psychiatrycznego może być również przyjęta bez zgody osoba chora psychicznie, której dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że nieprzyjęcie do szpitala spowoduje znaczne pogorszenie stanu jej zdrowia psychicznego, bądź która jest niezdolna do samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, a uzasadnione jest przewidywanie, że leczenie w szpitalu psychiatrycznym przyniesie poprawę jej stanu zdrowia.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Kto może złożyć wniosek do sądu o przymusowe leczenie psychiatryczne osoby dorosłej?

W tej sytuacji przyjęcie do szpitala następuje za zgodą sądu opiekuńczego, działającego jedynie na wniosek małżonka pacjenta, jego krewnych w linii prostej, rodzeństwa, przedstawiciela ustawowego lub osoby sprawującej nad nim faktyczną opiekę. Do wniosku do sądu należy dołączyć świadectwo lekarza psychiatry uzasadniające przyjęcie chorego do szpitala. Świadectwo wydaje lekarz psychiatra na uzasadnione żądanie osoby lub organu uprawnionego do zgłoszenia wniosku o wszczęcie postępowania sądowego w tej sprawie.

 

Przepisy ustawy pozwalają rodzinie złożyć wniosek o decyzję sądową o leczeniu także bez opinii lekarza psychiatry. Mówi o tym następujący jej fragment:

 

„Art. 30. 1. Do wniosku, o którym mowa w art. 29 ust. 2 i 3, dołącza się orzeczenie lekarza psychiatry szczegółowo uzasadniające potrzebę leczenia w szpitalu psychiatrycznym. Orzeczenie lekarz psychiatra wydaje na uzasadnione żądanie osoby lub organu uprawnionego do zgłoszenia wniosku o wszczęcie postępowania.

2. W przypadku niezałączenia do wniosku orzeczenia lekarskiego lub gdy zostało ono wydane w okresie dłuższym niż 14 dni przed dniem złożenia wniosku, sąd zwraca wniosek. Przepisy art. 130 Kodeksu postępowania cywilnego nie mają w tym przypadku zastosowania.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, jeżeli treść wniosku lub załączone do wniosku dokumenty uprawdopodabniają zasadność przyjęcia do szpitala psychiatrycznego, a złożenie orzeczenia, o którym mowa w ust. 1, nie jest możliwe, sąd zarządza poddanie osoby, której dotyczy wniosek, odpowiedniemu badaniu.

4. Jeżeli osoba, o której mowa w art. 29 ust. 1, odmawia poddania się badaniu, może być ono przeprowadzone bez jej zgody. Przepis art. 21 stosuje się odpowiednio.”

 

Wniosek o przyjęcie do szpitala psychiatrycznego należy złożyć do sądu rejonowego wydział rodzinny i nieletnich według miejsca zamieszkania osoby chorej. Wniosek jest zwolniony z opłat sądowych.

Wezwanie osoby na badania psychiatryczne pod rygorem doprowadzenia go przez policję

Lekarz psychiatra na wniosek osoby uprawnionej (małżonka, krewnych w linii prostej, rodzeństwa, przedstawiciela ustawowego pacjenta lub osoby sprawującej nad nim faktyczną opiekę) wzywa pisemnie chorego do stawienia się w określonym dniu na badania pod rygorem doprowadzenia go przez policję.

 

Można zwrócić się też do Ośrodka Pomocy Społecznej o wszczęcie postępowania w sprawie leczenia psychiatrycznego. Wówczas kierownik może wystąpić do lekarza psychiatry o wydanie zaświadczenia o stanie zdrowia, a następnie złożyć wniosek do sądu.

Leczenie psychiatryczne wbrew woli pacjenta

Na podstawie otrzymanego zawiadomienia sąd opiekuńczy wszczyna postępowanie dotyczące przyjęcia do szpitala psychiatrycznego. Następnie odbywa się posiedzenie sądu, który może wydać decyzję o leczeniu danej osoby w szpitalu wbrew jej woli.

 

Reasumując, polskie prawo pozwala na leczenie osób chorych psychicznie wbrew ich woli, ale tylko w niektórych, ściśle określonych w ustawie przypadkach. Dlatego jeśli dana osoba nie jest chora psychicznie, a tylko wykazuje objawy zaburzenia psychicznego (np. jednego z zaburzeń lękowych), to taka sytuacja wyklucza możliwość starania się o leczenie tej osoby wbrew jej woli.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając  formularz poniżej  ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

O autorze: Radca prawny Hanna Żurowska

Radca prawny od 1994 r., mediator, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji UMK w Toruniu. Udziela porad prawnych z zakresu prawa autorskiego i nowych technologii. Zajmuje się sporządzaniem regulaminów sprzedaży przez internet, polityk prywatności oraz umów z zakresu e-biznesu i prawa informatycznego. Udziela także porad prawnych z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego, prawa pracy oraz prawa handlowego i gospodarczego, jak również windykacji należności. Obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.


.
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem.

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Szukamy ambitnego prawnika »

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

Paragraf jako alternatywne logo serwisu